Cô chú anh chị có để ý không, dạo này ai cũng nói về “thanh lọc gan”, “thải độc gan”, nào là viên uống, trà giảm độc, hay những loại thuốc bổ đắt tiền. Nhưng thật ra, có những thứ chẳng cần xa xỉ như vậy – chỉ vài ngàn đồng mỗi ngày thôi, lại giúp dưỡng gan, hỗ trợ tiêu hóa, ngủ ngon và cả da dẻ cũng hồng hào hơn.

Tuần trước, trong chuyến công tác về Ninh Bình, bác sĩ Long ghé thăm một vùng trồng dược liệu. Giữa những luống cây xanh mướt, nổi bật nhất vẫn là những luống gừng tươi. Anh nông dân ở đó kể, nhà anh trồng gừng đã hơn mười năm nay, “Ngày nào cũng dùng gừng bác ạ. Lúc thì pha trà, lúc thì nấu ăn, có hôm chỉ ngậm lát gừng cho ấm bụng. Thấy quen rồi, mà lạ là từ ngày đó cả nhà ít ốm hẳn.”

Bác sĩ Long nghe xong chỉ mỉm cười. Vì đúng thật – đôi khi, thứ cứu gan, dưỡng khí huyết, giúp mình khỏe mạnh hơn lại nằm ngay trong bếp. Chẳng cần nhân sâm, chẳng cần đông trùng hạ thảo, mà là củ gừng – loại gia vị dân dã nhưng là vị thuốc quý trong Đông y.

Gan yếu – dấu hiệu không chỉ nằm ở kết quả xét nghiệm

Nhiều cô chú anh chị chỉ nghĩ gan yếu là khi men gan tăng hay siêu âm có mỡ gan. Nhưng thực ra, y học cổ truyền nhìn gan (tức là “Can”) rộng hơn rất nhiều. Can chủ sơ tiết, tàng huyết – tức là điều hòa cảm xúc, lưu thông khí huyết và giữ máu trong cơ thể.

Một lá gan yếu sẽ khiến cả cơ thể rối loạn. Cô chú anh chị sẽ dễ thấy:

• Da sạm, tóc rụng, móng yếu, tay chân lạnh, người xanh xao.
• Hay bực bội, cáu gắt vô cớ, mất ngủ, mộng mị, tinh thần uể oải.
• Ăn không tiêu, đầy bụng, trướng hơi, miệng đắng, hơi thở hôi.
• Người mệt mỏi, dễ tăng men gan, mỡ máu cao, tiêu hóa trì trệ.

Còn khi gan khỏe, khí huyết lưu thông, người lại khỏe khoắn, sắc mặt tươi, ngủ sâu, ăn ngon, tiêu hóa ổn, tinh thần nhẹ nhõm. Bác sĩ Long vẫn hay nói vui với bệnh nhân: “Gan yên thì người cũng yên. Gan uất thì người uể oải, khó mà vui nổi.”

Hơn 10 năm điều trị các bệnh lý Thực Dưỡng

• Phác đồ Cá nhân hóa, kết hợp Đông - Tây y
• Điều trị tận gốc, không chỉ làm giảm triệu chứng
• Theo dõi sát sao trong suốt liệu trình

Hỏi bác sĩ về trường hợp của bạn

Trà gừng – thức uống chỉ vài ngàn nhưng là “thần hộ mệnh” của lá gan

Theo Đông y, gừng tươi gọi là sinh khương, vị cay, tính ấm, đi vào ba kinh: Tỳ, Vị và Phế. Dù không trực tiếp vào kinh Can, nhưng lại hỗ trợ gan một cách gián tiếp và rất hiệu quả.

Thứ nhất, gừng giúp làm ấm tỳ vị. Tỳ vị là “gốc của hậu thiên”, tức là gốc rễ của năng lượng sau khi chúng ta sinh ra. Khi tỳ vị yếu, tiêu hóa kém, khí huyết không sinh đủ, gan sẽ phải gánh việc điều hòa, dễ sinh uất. Trà gừng giúp tỳ vị ấm lên, tiêu hóa tốt hơn, giảm gánh nặng cho gan.

Thứ hai, gừng có tác dụng hành khí, giải độc nhẹ. Người xưa nói “khí hành thì huyết hành”, tức là khí huyết lưu thông, cơ thể mới khỏe mạnh. Gừng giúp khai thông khí trệ, đặc biệt tốt với người hay cáu gắt, bức bối, mất ngủ.

Thứ ba, gừng làm ấm cơ thể, kích hoạt chuyển hóa. Người thể hàn – tay chân lạnh, dễ mỏi mệt, hay đau bụng do lạnh – uống trà gừng thường xuyên sẽ thấy cơ thể nhẹ nhàng, khỏe khoắn hơn.

Và cuối cùng, gừng giúp gan “nghỉ ngơi”. Khi tiêu hóa hoạt động trơn tru, độc tố giảm bớt, gan không phải làm việc quá sức. Cũng như trong cuộc sống, ai làm việc liên tục mà không nghỉ thì sớm muộn cũng kiệt sức. Gan cũng vậy – nó cần được chia sẻ gánh nặng, và gừng là người bạn đồng hành đáng tin cậy nhất.

Về mặt khoa học, gừng còn đáng quý ở điều gì?

Nếu nhìn theo góc khoa học, các nghiên cứu đã chứng minh gừng chứa nhiều hoạt chất quý như gingerol và shogaol, có khả năng chống oxy hóa mạnh, giảm viêm, giúp tế bào gan chống lại tác động của rượu, thuốc tây, mỡ và độc tố.

Ngoài ra, trà gừng còn giúp ổn định đường huyết, tăng tuần hoàn máu, giảm mệt mỏi, hỗ trợ tiêu hóa, giảm đầy hơi. Nhiều người uống trà gừng đều đặn còn nhận thấy ngủ sâu hơn, da dẻ sáng hơn vì gan được thanh lọc và khí huyết lưu thông tốt hơn.

Tây y và Đông y có thể khác nhau ở ngôn ngữ, nhưng cùng gặp nhau ở điểm này: muốn khỏe, phải để gan được “thở”.

Cách pha trà gừng chuẩn bác sĩ Long hướng dẫn

Cô chú anh chị chỉ cần:

• 3–5 lát gừng tươi (nên chọn gừng ta, cay thơm)
• 300–400ml nước sôi
• Có thể thêm 1–2 lát cam thảo hoặc 1 thìa mật ong nguyên chất

Cách làm: Đun sôi nước, thả gừng vào nấu 5 phút. Nếu dùng mật ong thì để nguội dưới 60°C rồi mới cho vào. Uống khi còn ấm là tốt nhất.

Thời điểm uống:

• Buổi sáng sớm sau khi ngủ dậy – giúp gan thải độc, làm ấm tỳ vị.
• Buổi tối trước khi ngủ 1 tiếng – giúp thư giãn, lưu thông khí huyết, dễ ngủ.

Duy trì 3–4 lần/tuần là đủ. Không cần ngày nào cũng uống, chỉ cần đều đặn và đúng cách.

Ai nên dùng và ai nên tránh?

Nên dùng:

• Người gan yếu, nóng trong, mất ngủ, dễ cáu gắt
• Người uống nhiều bia rượu, chậm tiêu, tay chân lạnh
• Người mới ốm dậy, cần phục hồi khí huyết

Nên tránh:

• Người đang sốt, táo bón do nhiệt, nhiệt miệng
• Người bị viêm loét dạ dày nặng, trào ngược nhiều
• Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu
• Người âm hư hỏa vượng (miệng khô, lưỡi đỏ, mất ngủ, bốc hỏa)

Lời dặn của bác sĩ Long

Một vài lát gừng, một tách trà ấm mỗi sáng – đó không phải là thuốc tiên, mà là một cách sống biết lắng nghe cơ thể, biết yêu thương chính mình. Khi gan được nghỉ ngơi, khí huyết lưu thông, tinh thần thoải mái, thì cô chú anh chị sẽ thấy mình khỏe hơn mà chẳng cần bất cứ loại thuốc bổ nào.

Nếu cô chú anh chị nào hay nổi mề đay, nóng trong, mất ngủ kéo dài hay uống nhiều bia rượu mà thấy người mệt mỏi, hãy để lại thông tin ở form bên dưới để được hướng dẫn chi tiết hơn nhé.