Cô chú anh chị có biết không, đôi khi những thứ ta vẫn coi là “rau sống ngoài chợ” lại chính là vị thuốc quý mà tổ tiên đã dùng hàng trăm năm nay. Lá tía tô là một ví dụ điển hình như thế – thứ lá tím thẫm, thơm nồng, thường chỉ dùng để ăn kèm cho ngon miệng, nhưng thật ra là “kho báu nhỏ” của Đông y. Và khi kết hợp tía tô đúng cách với vài nguyên liệu quen thuộc, hiệu quả lại tăng gấp bội, vừa ngon vừa giúp cơ thể tự điều hòa, phòng bệnh.
Bác sĩ Long muốn cùng cô chú anh chị nhìn lại “vị thuốc dân gian” này, nhưng dưới góc nhìn của Y học cổ truyền thế hệ mới – vừa giữ tinh hoa xưa, vừa lý giải bằng khoa học hiện đại để mình hiểu và dùng cho đúng.
Tía tô – vừa là rau, vừa là thuốc
Theo Đông y, lá tía tô có vị cay, tính ấm, đi vào hai kinh phế và tỳ, có công dụng phát tán phong hàn, giải cảm, hành khí, an thần. Nói một cách dễ hiểu, tía tô giúp cơ thể “mở cửa” để độc tố và hàn khí thoát ra qua mồ hôi, nhờ đó cơ thể được thông thoáng, khí huyết lưu thông. Ngoài ra, nó còn có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, giảm đầy bụng, buồn nôn, làm ấm bụng và giúp ngủ ngon.
Về mặt khoa học, tinh dầu tía tô chứa perilla aldehyde và limonene – hai hoạt chất có khả năng kháng viêm, kháng khuẩn tự nhiên. Đặc biệt, lá tía tô còn giàu omega-3 thực vật, giúp điều hòa mỡ máu, hỗ trợ tim mạch và giảm cholesterol xấu. Như vậy, ăn tía tô không chỉ giúp giải cảm mà còn có lợi cho mạch máu và sức khỏe lâu dài.
- Phác đồ Cá nhân hóa, kết hợp Đông - Tây y
- Điều trị tận gốc, không chỉ làm giảm triệu chứng
- Theo dõi sát sao trong suốt liệu trình

Khi tía tô “bắt cặp” cùng 5 thực phẩm dân dã
1. Tía tô và gừng – đôi bạn ấm lòng, giúp ngủ sâu
Trong Đông y, gừng tươi và tía tô đều có tính ấm. Một vị làm ấm tạng phủ, đuổi hàn ra ngoài; một vị giúp khí huyết lưu thông, giảm nặng nề trong người. Khi cô chú anh chị nấu trà gừng cùng vài lá tía tô, mùi thơm cay nồng lan tỏa, uống vào sẽ thấy bụng ấm lên, người thư giãn, tay chân ấm dần – đó chính là dấu hiệu khí huyết đang lưu thông tốt. Bác sĩ Long thường khuyên những ai hay lạnh chân tay, khó ngủ, ngủ chập chờn nên dùng nước này buổi tối, rất dễ ngủ và giảm căng thẳng tự nhiên.
“Một bên hành khí, một bên ôn dương – hai vị phối hợp tạo nên sự cân bằng tuyệt vời giữa tâm và thân.”
2. Tía tô và thịt bò – bồi bổ khí huyết, giảm hoa mắt, chóng mặt
Thịt bò trong Đông y có vị ngọt, tính ấm, bổ khí huyết, mạnh gân cốt. Người hay hoa mắt, chóng mặt, rối loạn tiền đình, thiếu máu ăn thịt bò giúp sinh huyết. Khi kết hợp cùng tía tô – vị thuốc giúp khí huyết lưu thông, điều hòa – thì máu huyết được sinh ra từ thịt bò sẽ được vận hành tốt hơn. Kết quả là da dẻ hồng hào, đầu óc tỉnh táo, cơ thể khỏe mạnh hơn.
Về mặt dinh dưỡng, tía tô giàu sắt và vitamin C, giúp cơ thể hấp thu sắt trong thịt bò hiệu quả hơn. Đây là lý do vì sao người Nhật hay ăn thịt bò nướng kèm lá tía tô – vừa ngon, vừa bổ máu, vừa hỗ trợ tim mạch.
3. Tía tô và rau dền – thanh nhiệt, lợi tiểu, hỗ trợ tiểu đường
Rau dền vị ngọt, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, lương huyết. Khi kết hợp cùng tía tô cay ấm, hai vị tạo thành thế “âm dương cân bằng” – một bên mát gan, một bên ấm tỳ vị. Người hay nóng trong, táo bón, nổi mụn, ăn rau dền luộc chung vài lá tía tô vừa mát mà không hại tỳ vị, giúp cơ thể nhẹ nhõm, tinh thần sảng khoái.
Về khoa học, rau dền chứa hoạt chất amaranthin và chất xơ giúp ổn định đường huyết, giảm cholesterol. Khi kết hợp tía tô – vốn hỗ trợ kháng viêm, điều hòa chuyển hóa – đây là món ăn rất tốt cho người tiểu đường, mỡ máu cao hay gan nhiễm mỡ.
4. Tía tô và trứng gà – dưỡng khớp, chống viêm, giảm mỏi
Trứng gà giàu protein, canxi và vitamin D – dưỡng chất cần cho gân xương. Còn tía tô lại có nhiều chất chống viêm tự nhiên như luteolin và perillaldehyde, giúp giảm sưng đau, chống thoái hóa khớp. Nấu cháo trứng gà với vài lá tía tô không chỉ là món ăn dễ tiêu mà còn là “bài thuốc nhẹ” giúp người cao tuổi, người mới ốm dậy thấy ấm bụng, đỡ đau nhức khớp, ngủ ngon hơn.
Bác sĩ Long thường nói: “Ăn cháo tía tô trứng gà mỗi tuần hai lần chẳng khác gì cho xương khớp uống nước ấm mỗi sáng.”
5. Tía tô và đậu xanh – giải cảm, hạ sốt, thanh lọc cơ thể
Khi cơ thể nóng trong, cảm sốt, đau đầu, đậu xanh và tía tô là cặp đôi tuyệt vời. Đậu xanh mát, giúp hạ nhiệt và giải độc; tía tô cay ấm, giúp ra mồ hôi, phát tán phong hàn. Hai vị một âm một dương kết hợp hài hòa giúp cơ thể tự điều hòa nhiệt độ, giải cảm mà không làm mất sức. Món cháo hoặc nước đậu xanh nấu với tía tô uống ấm là mẹo dân gian mà đến nay bác sĩ Long vẫn thường hướng dẫn bệnh nhân sử dụng trong giai đoạn đầu cảm cúm nhẹ.
Lời dặn của bác sĩ Long
Cô chú anh chị thân mến, sức khỏe là thứ quý hơn vàng. Nhưng điều đáng quý hơn là sự hiểu biết đúng về cách chăm sóc nó. Những món ăn dân dã như tía tô, gừng, rau dền, thịt bò, đậu xanh, trứng gà – nếu biết dùng đúng cách, đúng thời điểm – đều là “thần dược” mà không cần tốn kém.
Tuy nhiên, bác sĩ Long cũng muốn nhấn mạnh: với người đang có bệnh lý mạn tính, việc tự ý dùng kết hợp thảo dược có thể không phù hợp thể tạng. Tía tô tuy lành nhưng người huyết nhiệt, ra mồ hôi nhiều, hay mất ngủ do hỏa vượng nên dùng liều lượng vừa phải, tránh lạm dụng.
Nếu cô chú anh chị muốn được bác sĩ Long hướng dẫn chi tiết hơn về cách kết hợp các loại thảo dược – món ăn theo thể bệnh, thể tạng – có thể để lại thông tin ở form bên dưới. Bác sĩ Long sẽ giúp tư vấn cụ thể, để mỗi bữa ăn hằng ngày cũng là một bước chăm sóc sức khỏe đúng nghĩa, trị bệnh từ gốc và nuôi thân an lành.

Hãy để lại thông tin
Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp