Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ rất chi tiết tình trạng mà mình đang gặp phải. Qua mô tả, tôi nhận thấy bạn đang có nhiều biểu hiện điển hình của thể mất ngủ do Can khí uất kết – một thể bệnh rất phổ biến ở người trẻ, người làm việc trí óc nhiều, dễ căng thẳng tâm lý hoặc thường xuyên phải kìm nén cảm xúc. Tôi giải đáp chi tiết để bạn hiểu rõ hơn như sau:
Thể can khí uất kết là gì? Vì sao lại gây mất ngủ?
Trong Y học cổ truyền, Can (gan) không chỉ có vai trò lọc máu, mà còn là tạng chủ về sơ tiết – tức là điều hành dòng chảy của khí huyết trong toàn cơ thể, hỗ trợ giải tỏa cảm xúc, giúp tâm trạng thoải mái, đầu óc minh mẫn.
Khi Can khí bị uất – tức là bị “kẹt lại”, không được giải phóng, do stress, buồn phiền, giận dữ, kìm nén lâu ngày… sẽ làm khí huyết không lưu thông, dẫn đến các triệu chứng như:
- Mất ngủ, khó ngủ, đặc biệt là khó vào giấc, thường nằm trằn trọc, tâm trí quay cuồng không ngừng.
- Tâm trạng dễ bực bội, tức ngực, thở nông, hay thở dài.
- Cảm giác nghẹn ở cổ, nuốt vướng.
- Có người còn bị đau đầu, chóng mặt, kinh nguyệt không đều (nếu là nữ), hoặc hồi hộp, đánh trống ngực.
- Can khí bị uất lâu ngày còn có thể sinh Can hỏa, khiến “lửa” bốc lên đầu gây mất ngủ nặng hơn, dễ giật mình, ngủ mộng mị, cáu gắt, nóng trong người và thậm chí là trầm cảm nhẹ.
Tại sao uống thuốc an thần gây ngủ không hiệu quả trong trường hợp này?
Thuốc an thần gây ngủ có tác dụng ức chế tạm thời hệ thần kinh, giúp người bệnh dễ buồn ngủ hơn, nhưng sẽ không xử lý được căn nguyên sâu xa là tình trạng uất kết khí trong cơ thể.
Ngược lại, nếu lạm dụng thuốc an thần lâu ngày, khí huyết càng bị trệ, tinh thần càng trì trệ, dễ rơi vào tình trạng phụ thuộc thuốc, suy nhược thần kinh và rối loạn cảm xúc nặng hơn.
Vì vậy, điều trị mất ngủ do Can khí uất, bắt buộc phải khai thông khí huyết – giải uất – điều hòa Tâm – Can, từ đó giúp cơ thể thư giãn thật sự từ bên trong thì mới ngủ được một cách tự nhiên.
Xử lý mất ngủ thể Can khí uất kết từ gốc bệnh
Với thể bệnh này, phác đồ điều trị của tôi đã dùng hiệu quả cho rất nhiều các bệnh nhân khi thăm khám sẽ tập trung vào 3 mũi nhọn chính:
- Thứ nhất, Sơ Can – Giải uất – Hành khí hoạt huyết
Mục tiêu đầu tiên là giải phóng sự uất kết bên trong, giúp dòng khí huyết lưu thông trở lại.
Tôi sẽ ưu tiên dùng các vị thuốc như: Xuyên khung, Hương phụ, Chỉ xác, Trần bì, Ô mai, Uất kim, Bạc hà, Đan sâm… Sẽ có tác dụng giảm bớt tình trạng tức ngực, bực bội và điều hòa khí huyết toàn thân.
- Thứ 2, Dưỡng Tâm – An thần – Bình can
Sau khi hành khí, cần làm dịu tâm trí, bổ dưỡng thần kinh để phục hồi khả năng ngủ tự nhiên. Vì thế bác sĩ Long sẽ lựa chọn các vị thuốc như: Toan táo nhân, Viễn chí, Dạ giao đằng, Phục thần, Long nhãn, Liên nhục…
Mục đích là để giúp ổn định hệ thần kinh trung ương, giảm suy nghĩ miên man, lo âu, mộng mị.
- Thứ 3, Điều chỉnh tạng phủ (Đặc biệt là Can – Tỳ – Tâm)
Khi khí huyết lưu thông, các tạng được điều dưỡng, cơ thể sẽ dần thiết lập lại trạng thái cân bằng. Tăng cường tiêu hóa, giúp ăn uống tốt hơn sẽ bồi bổ được khí huyết đầy đủ sẽ hỗ trợ giấc ngủ tự phục hồi.
Đặc biệt, tôi cũng sẽ có điều chỉnh tỷ lệ và vị thuốc theo thể trạng phù hợp của bạn. Tuyệt đối không dùng bài thuốc cố định cho tất cả bệnh nhân, vì hiệu quả lâu dài chỉ đến khi điều trị đúng người – đúng thể bệnh.
Bên cạnh dùng thuốc, tôi sẽ có hướng dẫn cho bạn kết hợp thêm:
- Thở sâu, thiền nhẹ
- Ăn đúng giờ, không bỏ bữa
- Thiết lập giờ đi ngủ – giờ thức dậy hàng ngày
Mất ngủ do Can khí uất là căn bệnh không đơn giản, vì vừa mang tính cơ thể, vừa mang tính tâm lý. Nếu chỉ điều trị triệu chứng bên ngoài, hiệu quả sẽ rất hạn chế. Nhưng nếu đi từ gốc – khai thông khí huyết, phục hồi chức năng Can – Tâm – Tỳ, nuôi dưỡng lại thần trí từ bên trong, thì bạn hoàn toàn có thể lấy lại giấc ngủ ngon mà không cần lệ thuộc vào thuốc an thần.