Có bao giờ cô chú anh chị cảm thấy, dù ngủ 7–8 tiếng mỗi đêm, sáng dậy vẫn mệt mỏi, đầu nặng, người uể oải? Rất nhiều người nghĩ rằng “ngủ đủ” là đủ. Nhưng trong Y học cổ truyền (YHCT), giấc ngủ không chỉ để nghỉ ngơi – mà là khoảnh khắc cơ thể hồi phục khí huyết, điều hòa âm dương, dưỡng tinh – bổ thận.

Ngủ đúng cách chính là đang “tự chữa lành” cho cơ thể mỗi đêm.

1. Tư thế “Hoàn dương ngọa” – Nằm ngửa để phục hồi dương khí

Tư thế này được các thầy thuốc cổ truyền gọi là tư thế của người “hành khí dưỡng mệnh”.  Đây là tư thế ngủ mà bác sĩ Long đặc biệt khuyến khích cho những người hay lạnh bụng, mỏi lưng, khó ngủ.

Cách nằm rất đơn giản: nằm ngửa, hai chân khép gót, hai tay đặt nhẹ lên bụng dưới, lòng bàn tay hướng về rốn. Khi nằm như vậy, khí huyết hội tụ về vùng đan điền – nơi tàng trữ nguyên khí của cơ thể.

Trong Đông y, vùng bụng dưới (đan điền) là nơi tích tụ nguyên khí – “nguồn sống” của cơ thể. Khi ta đặt tay lên bụng và thả lỏng, hơi ấm từ tay kết hợp hơi thở đều đặn sẽ dẫn khí về đan điền, giúp dương khí được hồi phục, tâm trí thư giãn và dễ đi vào giấc ngủ sâu.

Về khoa học hiện đại, tư thế nằm ngửa giúp cột sống giữ thẳng tự nhiên, máu lên não ổn định, tim hoạt động nhẹ nhàng hơn. Đó là lý do vì sao khi nằm như vậy, cô chú anh chị dễ rơi vào giấc ngủ sâu mà không mơ chập chờn.

Cô chú anh chị nào thường xuyên bị lạnh bụng, hay giật mình khi ngủ, hãy thử tư thế này mỗi tối. Sau vài ngày, cơ thể sẽ thấy dễ chịu và ngủ sâu hơn rõ rệt.

Hơn 10 năm điều trị các bệnh lý Dưỡng Sinh

• Phác đồ Cá nhân hóa, kết hợp Đông - Tây y
• Điều trị tận gốc, không chỉ làm giảm triệu chứng
• Theo dõi sát sao trong suốt liệu trình

Hỏi bác sĩ về trường hợp của bạn

2. Tư thế “Hỗn nguyên ngọa” – Tạo vòng khí kín dưỡng thần, an tâm

Với người hay mất ngủ do lo nghĩ, căng thẳng, bác sĩ Long thường hướng dẫn tư thế Hỗn nguyên ngọa. Nghe tên có vẻ lạ, nhưng tư thế này thực ra rất dễ thực hiện: nằm ngửa, hai tay đan vào nhau đặt lên đỉnh đầu, hai chân khép sát nhau.

Tư thế này giúp khí huyết vận hành theo vòng khép kín, giúp tâm được an, thần được tĩnh – rất tốt cho người hay lo âu, căng thẳng, mất ngủ do suy nhược thần kinh.

Người xưa nói: “Tâm thận tương giao, thần trí tự an”. Khi khí lưu thông, thần sẽ yên, giấc ngủ tự nhiên sẽ đến.

Theo nghiên cứu hiện đại, việc giãn cơ vai – ngực – đầu ở tư thế này giúp giảm co cứng vùng cổ, giảm nhịp tim và điều hòa sóng não alpha – đây là trạng thái của giấc ngủ tự nhiên.

Bác sĩ Long thấy nhiều anh chị làm việc văn phòng, căng thẳng vì deadline, thử nằm như vậy, chỉ 10 phút là cơ thể như được “rút điện”, đầu nhẹ và dễ ngủ hơn hẳn.

Với những cô chú anh chị làm việc trí óc, thường xuyên căng thẳng hoặc mang nhiều áp lực trong đầu, tư thế “Hỗn nguyên ngọa” giúp đưa khí lên vùng đầu rồi hạ xuống, làm giảm hiện tượng “hỏa vượng” (nóng đầu, bốc hỏa, dễ cáu gắt), nhờ đó giấc ngủ dễ đến hơn.

Bác sĩ Long chia sẻ thêm: “Người ngủ được là người có tâm yên, khí thuận. Mà muốn tâm yên, phải học cách buông hết lo nghĩ trước khi nằm xuống.”

Vì thế, trước khi đi ngủ, hãy thử thở sâu 3 phút, nhắm mắt, cảm nhận nhịp tim chậm lại, để cơ thể tự đưa mình vào trạng thái tĩnh. Đó chính là gốc của “dưỡng thần”.

3. Ngủ quay đầu về hướng Bắc – Thuận theo tự nhiên, dưỡng khí huyết

Người xưa có câu “Thuận thiên giả tồn” – nghĩa là ai sống thuận theo tự nhiên thì khỏe mạnh và lâu bền.Ngủ quay đầu hướng Bắc, chân hướng Nam là cách điều hòa cơ thể theo từ trường Trái Đất. Dòng khí từ Bắc – Nam trùng với chiều vận động từ trường, giúp não thư giãn, tim ổn định, giấc ngủ sâu hơn.

Một số nghiên cứu của Nhật Bản và Ấn Độ cũng cho thấy, ngủ thuận hướng Bắc – Nam giúp nhịp tim và huyết áp ổn định hơn so với các hướng khác.

Theo Y học cổ truyền, hướng Bắc thuộc Thủy – tượng trưng cho Thận, nên khi đầu hướng Bắc, năng lượng tự nhiên sẽ hỗ trợ cân bằng âm dương, giúp não thư giãn, huyết mạch lưu thông và giấc ngủ sâu hơn.

Bác sĩ Long kể, hồi nhỏ các cụ trong họ thường dặn: “Ngủ đầu Nam là nghịch khí, đầu Bắc mới thuận khí.” Ngày xưa bác sĩ cũng không tin, nhưng khi học Đông y và thực hành thiền – dưỡng sinh, mới thấy cơ thể thực sự thư giãn và dễ ngủ hơn khi nằm đúng hướng này.

4. Ngủ trước giờ Tý – Gìn giữ nhịp âm dương, bảo vệ thận khí

Theo Y học cổ truyền, khoảng thời gian từ 23h đến 1h đêm (giờ Tý) là lúc thận dương hoạt động mạnh nhất. Đây chính là “giờ vàng” để cơ thể bước vào giai đoạn phục hồi sâu, giúp thận nạp khí, sinh tinh và tái tạo năng lượng.

Nếu cô chú anh chị vẫn thức khuya để xem điện thoại, làm việc hay lướt mạng xã hội trong thời điểm này, thận dương bị tổn hại, dẫn đến mệt mỏi, đau lưng, lạnh chân tay, sinh lý yếu, tinh thần giảm sút. Bác sĩ Long khuyên cô chú anh chị nên lên giường trước 22h30, tắt hết điện thoại, để tâm trí yên tĩnh, hơi thở nhẹ. Khi ấy, thận được nghỉ – khí được dưỡng – dương được phục.

Mẹo nhỏ dưỡng thận trước khi ngủ:

• Ngâm chân nước ấm 10–15 phút giúp kích thích huyệt Dũng Tuyền dưới lòng bàn chân, hỗ trợ lưu thông khí huyết về thận.
• Uống một ngụm nước ấm (không lạnh) để cân bằng âm dương trong cơ thể.
• Tránh ăn no hoặc uống cà phê, rượu bia sau 20h tối vì dễ kích thích thần kinh, làm khó ngủ.

5. Không gian ngủ yên tĩnh – Dưỡng thần, an khí

Cô chú anh chị có biết, sóng điện tử từ điện thoại, TV, wifi chính là “kẻ phá rối thầm lặng” của giấc ngủ? Não người hoạt động dựa trên tín hiệu điện sinh học, khi liên tục bị kích thích bởi ánh sáng xanh và sóng điện tử, thần trí không yên, khí không tụ, giấc ngủ sẽ chập chờn.

Hãy tập cho mình thói quen rời xa màn hình ít nhất 30 phút trước khi ngủ, hít thở sâu, có thể nghe nhạc thiền nhẹ, hoặc ngâm chân nước ấm với gừng, ngải cứu – vừa an thần, vừa kích hoạt huyệt Dũng tuyền dưới lòng bàn chân, giúp dẫn khí về thận.

Thêm một bí quyết nhỏ: Nếu cô chú anh chị khó ngủ, có thể nhỏ vài giọt tinh dầu oải hương hoặc trầm hương vào góc gối. Hương thơm nhẹ giúp an thần, ổn định tâm trí, rất phù hợp với người hay suy nghĩ nhiều.

Dưỡng sinh hỗ trợ giấc ngủ – Hành động nhỏ, hiệu quả lớn

Bên cạnh giờ ngủ và tư thế, dưỡng sinh trước khi ngủ cũng rất quan trọng:

• Xoa bóp huyệt Thái khê (sau mắt cá trong): giúp điều hòa thận khí, giảm mất ngủ.
• Ngâm chân nước ấm 40 độ trong 15 phút: tăng lưu thông khí huyết, giảm lạnh chân, an thần.
• Uống một ngụm nước ấm nhỏ: thanh tâm, giảm khô họng, hỗ trợ thải độc nhẹ.

Những việc nhỏ ấy, nếu duy trì đều đặn, sẽ giúp cơ thể dần tự điều chỉnh nhịp ngủ – thức, không cần đến thuốc an thần hay melatonin.

Lời nhắn của bác sĩ Long

Người xưa nói: “Dưỡng sinh quý ở giấc ngủ, trị bệnh phải giữ được âm dương.” Giấc ngủ là gốc của sức khỏe, của tinh thần, của tuổi thọ. Mất ngủ lâu ngày, thận khí hao tổn, âm dương mất cân bằng – chính là gốc của nhiều bệnh mạn tính.

Nếu cô chú anh chị đang gặp tình trạng mất ngủ, khó ngủ, ngủ không sâu, hãy để lại thông tin ngay form dưới đây, bác sĩ Long hướng dẫn chi tiết hơn cách dưỡng tâm – bổ thận – điều khí phù hợp với thể trạng từng người.

Chúc cô chú anh chị ngủ ngon, sống khỏe, tâm an mỗi ngày.