Rất nhiều cô chú anh chị chỉ bắt đầu quan tâm đến thận khi đi khám phát hiện “chức năng thận giảm”, hoặc khi cơ thể xuất hiện các dấu hiệu như phù chân, mệt mỏi, lưng đau, tiểu đêm nhiều. Nhưng theo bác sĩ Long, đợi đến lúc ấy mới “bồi bổ” thì đã muộn. Dưỡng thận cần bắt đầu từ sớm – từ bữa ăn mỗi ngày, để thận luôn khỏe, xương khớp vững vàng và tinh thần minh mẫn.

Trong Y học cổ truyền, thận được ví như “nguồn năng lượng gốc” – nơi tàng tinh, sinh tủy, chủ về xương và não. Thận khỏe thì tủy sinh, tủy nuôi xương, xương chắc khớp dẻo. Ngược lại, khi thận yếu, cơ thể sẽ “xuống dốc” từ từ mà ta không nhận ra: mỏi lưng gối, ù tai, tiểu đêm, da sạm, tóc rụng, trí nhớ kém, thậm chí sinh lý yếu.

Dưới đây là 8 loại thực phẩm mà bác sĩ Long thường khuyên bệnh nhân nên dùng thường xuyên để nuôi dưỡng thận một cách tự nhiên, từ gốc đến ngọn.

1. Ớt chuông đỏ – bảo vệ tế bào thận khỏi tổn thương

Ớt chuông đỏ là loại rau quả quen thuộc nhưng lại cực kỳ “thân thiện” với thận. Về mặt dinh dưỡng, ớt chuông chứa rất ít kali – một yếu tố cần hạn chế ở người có bệnh lý thận. Đồng thời, nó lại giàu vitamin C, A và các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào thận khỏi gốc tự do.

Theo Y học cổ truyền, ớt chuông có vị ngọt nhẹ, tính ôn, giúp kích thích tiêu hóa và thanh nhiệt nhẹ nhàng. Khi thận bị yếu, khả năng đào thải độc tố giảm, các gốc oxy hóa trong máu tăng lên, ớt chuông chính là “người bạn đồng hành” giúp làm sạch và bảo vệ tế bào thận, giảm tổn thương mạch máu nhỏ bên trong thận.

Hơn 10 năm điều trị các bệnh lý Thận - Tiết niệu

• Phác đồ Cá nhân hóa, kết hợp Đông - Tây y
• Điều trị tận gốc, không chỉ làm giảm triệu chứng
• Theo dõi sát sao trong suốt liệu trình

Hỏi bác sĩ về trường hợp của bạn

2. Bắp cải – “chổi quét” độc tố trong cơ thể

Bắp cải vốn là món ăn dân dã, nhưng lại được xem là thực phẩm “vàng” cho người muốn dưỡng thận. Giàu chất xơ, vitamin K và các hợp chất thực vật (phytochemical), bắp cải giúp gan và thận hoạt động hiệu quả hơn trong việc đào thải độc tố.

Trong Đông y, bắp cải có vị ngọt, tính bình, tác dụng kiện tỳ – lợi thủy – giúp thanh lọc cơ thể, giảm phù nề, nhẹ người. Cô chú anh chị có thể dùng bắp cải luộc, xào nhạt hoặc nấu canh với gừng để vừa dễ tiêu hóa, vừa giúp “lọc” sạch bên trong một cách tự nhiên.

3. Tỏi – “vệ sĩ” chống viêm, ôn dương cho người thận yếu

Tỏi là loại gia vị nhỏ mà có “võ” lớn. Theo y học hiện đại, tỏi chứa allicin – một hoạt chất có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và điều hòa huyết áp. Còn theo Y học cổ truyền, tỏi có vị cay, tính ôn, vào tỳ – vị – phế, giúp ôn dương, tán hàn, tiêu độc và hành khí.

Với người thận dương hư – thường gặp ở những cô chú hay lạnh tay chân, tiểu đêm, mệt mỏi – tỏi giúp làm ấm cơ thể, kích thích khí huyết lưu thông. Tuy nhiên, nên dùng lượng vừa phải (2–3 tép/ngày), tránh ăn lúc đói để không kích ứng dạ dày.

4. Hành tây – thanh lọc máu, cải thiện tuần hoàn thận

Hành tây không chỉ là “linh hồn” của món xào mà còn là vị thuốc tự nhiên giúp thanh lọc máu. Hành tây chứa quercetin – chất chống oxy hóa mạnh giúp giảm viêm và bảo vệ thành mạch máu, đặc biệt là các vi mao mạch trong thận.

Đông y cho rằng hành tây có vị cay, tính ấm, giúp hành khí, giải biểu, giảm đầy trệ. Khi khí huyết lưu thông, “nguồn nước” của cơ thể – tức là dịch thận – cũng được điều hòa tốt hơn, giúp giảm cảm giác mệt mỏi, da dẻ hồng hào hơn.

5. Súp lơ – thực phẩm nhẹ nhàng cho thận và tiêu hóa

Súp lơ (bông cải xanh hoặc trắng) là món ăn lý tưởng cho người muốn giảm gánh nặng cho thận. Giàu vitamin C, chất xơ và ít kali, súp lơ giúp giảm áp lực lọc máu, đồng thời hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.

Theo Y học cổ truyền, súp lơ vị ngọt, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi thủy. Người thận hư thể nhiệt – hay nóng trong, tiểu vàng, mất ngủ – nếu ăn súp lơ luộc hoặc hấp mỗi tuần 2–3 lần sẽ thấy dễ ngủ, da sáng và cơ thể nhẹ nhõm hơn.

6. Quả việt quất – dưỡng âm, bảo vệ đường tiết niệu

Việt quất (blueberry) là loại quả nhỏ nhưng giàu anthocyanin – chất giúp bảo vệ vi mao mạch thận, chống oxy hóa mạnh và đặc biệt là ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu. Đó là lý do bác sĩ Long hay gọi việt quất là “vị thuốc hiện đại của người thận yếu”.

Trong Đông y, việt quất được xếp vào nhóm vị thuốc dưỡng âm thanh nhiệt – nghĩa là làm dịu cơ thể, giảm cảm giác nóng trong, tiểu rát, tiểu buốt. Rất phù hợp với người hay tiểu đêm, người tiểu đường hoặc phụ nữ sau mãn kinh.

7. Táo – giúp thận “thở nhẹ”, điều hòa đường huyết

Táo là loại trái cây dễ ăn, dễ mua mà công dụng thì nhiều vô kể. Táo chứa pectin – một loại chất xơ hòa tan có khả năng hút và loại bỏ cholesterol xấu, đồng thời giúp cơ thể giảm hấp thu độc chất qua ruột. Từ đó, thận đỡ phải làm việc quá sức trong việc lọc máu.

Theo Y học cổ truyền, táo vị ngọt chua, tính lương, có tác dụng thanh nhiệt, dưỡng âm, nhuận phế. Người cao huyết áp, tiểu đường nếu duy trì ăn 1 quả táo/ngày sẽ giúp thận khỏe, da dẻ sáng mịn và tinh thần sảng khoái hơn.

8. Cá béo (cá hồi, cá thu) – bổ thận, dưỡng mạch máu

Trong nhóm thực phẩm giàu dinh dưỡng, cá béo là “người bạn lớn” của thận. Chúng chứa nhiều omega-3 – loại axit béo không no giúp giảm viêm, hạ mỡ máu và bảo vệ tế bào thận khỏi tổn thương do viêm mạn tính.

Theo Đông y, cá béo có vị ngọt, tính bình, tác dụng bổ thận âm, tráng tinh, dưỡng khí huyết. Rất phù hợp cho nam giới yếu sinh lý, người hay đau lưng, mỏi gối, hoặc làm việc trí óc căng thẳng.

Dưỡng thận không chỉ là ăn đúng, mà còn là sống đúng

Bên cạnh việc chọn thực phẩm, bác sĩ Long luôn nhấn mạnh rằng dưỡng thận còn phải kết hợp với lối sống điều độ. Thận yếu không chỉ do ăn uống sai mà còn vì thói quen thức khuya, căng thẳng kéo dài, hoặc lạm dụng thuốc giảm đau, bia rượu.

• Đi ngủ trước 23h để thận được nghỉ ngơi đúng giờ sinh học (giờ Tý – 23h đến 1h là lúc thận phục hồi mạnh nhất).
• Uống đủ nước ấm, hạn chế nước lạnh và đồ uống có gas.
• Không nhịn tiểu, vì làm vậy khiến thận phải chịu áp lực lớn.
• Giữ ấm vùng thắt lưng – nơi “thận khí cư ngụ”.
• Tập các động tác dưỡng sinh như “xoa thận”, “vỗ lưng”, “đứng tấn thở sâu” – rất tốt để kích hoạt khí huyết vùng thắt lưng.

Dưỡng thận theo mùa – bí quyết sống thuận tự nhiên

Y học cổ truyền cho rằng, mùa Đông là thời điểm “thận khí thịnh” – thích hợp để bồi bổ. Nhưng không có nghĩa là các mùa khác thì bỏ quên. Mùa nào cũng có cách dưỡng thận riêng:

• Mùa Xuân: Ăn nhẹ, tăng rau xanh, giữ tâm vui vẻ để thận khí thông suốt.
• Mùa Hè: Uống đủ nước, tránh nóng bức để không hao thận âm.
• Mùa Thu: Tăng cường thực phẩm giàu chất béo tốt, giúp cân bằng âm dương.
• Mùa Đông: Dùng các món hầm bổ thận như đậu đen, hạt sen, cá chép, thịt dê nấu với thuốc Bắc nhẹ.

Bác sĩ Long nhắn gửi

“Thận khỏe thì thân mới vững. Dưỡng thận không phải chuyện của riêng người già hay người yếu, mà là việc ai cũng nên làm mỗi ngày. Bồi bổ sớm, phòng bệnh từ gốc – đó là cách thông minh nhất để sống lâu và khỏe mạnh.”

Nếu cô chú anh chị đang gặp tình trạng tiểu đêm, đau lưng, mỏi gối, hay mệt mỏi kéo dài, đừng chủ quan. Hãy bắt đầu bằng việc điều chỉnh ăn uống, sinh hoạt, và nếu cần, hãy để lại thông tin ngay bên dưới để bác sĩ Long hướng dẫn chi tiết hơn về chế độ dưỡng thận phù hợp với cơ thể của mình.