Bác sĩ Long hay nói vui: “Người ta bảo sáng dậy là để làm đẹp cho da, còn tôi thì khuyên – sáng dậy hãy làm đẹp cho gan trước đã!”. Nghe tưởng đùa, mà thật ra là lời khuyên rất có lý. Vì trong Y học cổ truyền, tạng Can (gan) chính là “tổng quản điều hòa” của toàn thân – ảnh hưởng không chỉ đến việc thải độc, mà còn chi phối tâm trạng, giấc ngủ và cả làn da của mình nữa.

Vì sao tạng Can cần được chăm sóc ngay từ sáng sớm?

Theo Y học cổ truyền, Can chủ tàng huyết, chủ sơ tiết – nghĩa là gan có nhiệm vụ dự trữ và điều hòa lượng máu trong cơ thể, giúp khí huyết lưu thông trơn tru. Khi Can hoạt động tốt, tinh thần thoải mái, giấc ngủ yên, da sáng và cơ thể tràn đầy năng lượng. Ngược lại, nếu tạng Can bị “ứ trệ”, cô chú anh chị dễ gặp tình trạng mệt mỏi, mất ngủ, cáu gắt, nổi mụn, da xạm và cả rối loạn tiêu hóa.

Buổi sáng là lúc cơ thể vừa “tỉnh giấc”, khí huyết còn đang chậm rãi lưu thông. Đây cũng là thời điểm vàng để khởi động tạng Can – nếu chăm đúng cách, cơ thể sẽ được thanh lọc nhẹ nhàng, khí huyết lưu thông, tinh thần sảng khoái cả ngày.

Hơn 10 năm điều trị các bệnh lý Dưỡng Sinh

• Phác đồ Cá nhân hóa, kết hợp Đông - Tây y
• Điều trị tận gốc, không chỉ làm giảm triệu chứng
• Theo dõi sát sao trong suốt liệu trình

Hỏi bác sĩ về trường hợp của bạn

Vai trò của tạng Can dưới góc nhìn Đông – Tây y

Về mặt khoa học hiện đại, gan là “nhà máy xử lý” lớn nhất của cơ thể, đảm nhiệm việc chuyển hóa chất, lọc độc, dự trữ năng lượng và sản xuất các enzyme quan trọng. Mỗi ngày, gan phải “làm việc” với hơn 500 chức năng khác nhau – nhưng lại không có dây thần kinh cảm giác. Nghĩa là khi gan “mệt”, cô chú anh chị sẽ không hề thấy đau, mà chỉ cảm nhận qua những dấu hiệu mờ nhạt như da sạm, chậm tiêu, dễ cáu, ngủ chập chờn…

Còn trong Y học cổ truyền, tạng Can ngoài nhiệm vụ thải độc còn gắn với yếu tố “sơ tiết” – tức là điều hòa cảm xúc. Gan khỏe thì khí huyết thông, tâm trạng vui vẻ. Gan yếu thì khí uất, dẫn đến hay nóng giận, stress, bốc hỏa, khó ngủ. Bởi vậy mà người xưa gọi tạng Can là “cội nguồn của sự điều hòa”.

3 việc nhỏ buổi sáng giúp tạng Can khỏe mạnh, da dẻ hồng hào

1. Uống một cốc nước ấm – khởi động dòng chảy khí huyết

Ngay khi vừa thức dậy, cô chú anh chị hãy uống một cốc nước ấm khoảng 200–300ml. Nếu không có vấn đề về dạ dày, có thể thêm vài giọt chanh tươi. Đừng uống nước lạnh vì dễ làm co mạch và khiến gan “khó thở”.

Tác dụng: Nước ấm giúp đánh thức hệ tiêu hóa, kích thích nhu động ruột, làm loãng máu sau một đêm nghỉ, hỗ trợ gan trong quá trình đào thải độc tố. Trong Y học cổ truyền, đây được xem là cách “hành khí, hoạt huyết” – giúp tạng Can được làm ấm, khí huyết lưu thông thuận lợi hơn.

“Một ly nước ấm buổi sáng giống như bật công tắc cho cả cơ thể. Gan được thông, khí được lưu, da tự nhiên cũng sáng lên.” – Bác sĩ Long

2. Xoa bóp vùng gan và huyệt Thái Xung – “đánh thức” tạng Can

Cô chú anh chị chỉ cần dành 2–3 phút mỗi sáng để xoa bóp nhẹ vùng bụng phải (vị trí của gan). Dùng tay phải xoa theo chiều kim đồng hồ, cảm nhận hơi ấm lan tỏa. Sau đó dùng ngón tay day nhẹ huyệt Thái Xung – nằm giữa kẽ ngón chân cái và ngón trỏ, cách kẽ khoảng 2cm.

Tác dụng: Huyệt Thái Xung là “cửa ngõ” của kinh Can, có tác dụng thư giãn gân cơ, giảm căng thẳng, điều hòa khí huyết. Theo Đông y, đây là huyệt giúp “tả hỏa Can” – làm dịu gan nóng, giải độc, cải thiện tâm trạng và giúp giấc ngủ sâu hơn.

Nhiều bệnh nhân của bác sĩ Long sau khi duy trì thói quen này 2–3 tuần đều chia sẻ: “Không ngờ chỉ xoa bóp nhẹ thôi mà thấy người dễ chịu, ngủ ngon và ít bực bội hơn hẳn.” Thật ra đó chính là khi khí huyết được khơi thông, tạng Can đang “mỉm cười” đấy.

3. Tập thở sâu hoặc đi bộ nhẹ nhàng 5–10 phút – giúp khí Can được lưu

Hít thở sâu mỗi sáng tưởng đơn giản nhưng lại là “liệu pháp vàng” cho gan. Nếu có điều kiện, cô chú anh chị nên đi bộ ngoài trời, hít khí trong lành. Nếu bận, có thể đứng tại chỗ, hít sâu bằng mũi – giữ 3 giây – rồi thở chậm bằng miệng, thực hiện 10–15 nhịp.

Tác dụng: Khi hít sâu, cơ hoành hạ thấp, máu tĩnh mạch dồn về gan nhiều hơn, giúp cơ quan này hoạt động hiệu quả. Về mặt Đông y, Can chủ sơ tiết – nghĩa là “khí” phải được lưu thông thì Can mới khỏe. Thở sâu chính là cách “khai thông khí Can”, giúp cơ thể nhẹ nhõm, đầu óc minh mẫn, tinh thần dễ chịu suốt ngày.

Những dấu hiệu cho thấy tạng Can đang “kêu cứu”

• Thường xuyên mệt mỏi dù ngủ đủ giấc
• Hay nổi mụn ở vùng trán, má hoặc cằm
• Mắt mờ, khô, nhức hoặc dễ đỏ
• Dễ bực bội, nóng giận, mất ngủ về đêm
• Miệng đắng, lưỡi có mảng vàng, nước tiểu sẫm màu

Khi có những biểu hiện này, tạng Can đang “quá tải”. Đừng vội nghĩ đến thuốc, trước hết hãy quay về với những thói quen nhỏ: ngủ sớm, ăn uống thanh đạm, hạn chế rượu bia, tránh thức khuya – vì tất cả đều là “gánh nặng” cho gan.

Theo Y học cổ truyền: Dưỡng Can là dưỡng mạch sống

Trong ngũ tạng, Can thuộc Mộc, có mối quan hệ mật thiết với Tỳ (đất) và Tâm (lửa). Khi Can suy, khí huyết bị ứ trệ, ảnh hưởng đến tiêu hóa, tuần hoàn và cả cảm xúc. Ngược lại, khi Can khỏe, toàn bộ cơ thể như được “bôi trơn”, hoạt động nhịp nhàng. Bởi thế mà người xưa có câu: “Can hòa thì thân an, Can uất thì trăm bệnh sinh”.

Không cần những biện pháp cầu kỳ, chỉ cần mỗi sáng dành 10–15 phút cho 3 việc nhỏ bác sĩ Long vừa chia sẻ – uống nước ấm, xoa huyệt, thở sâu – là cô chú anh chị đã giúp tạng Can được nghỉ ngơi, tái tạo và hoạt động tốt hơn rồi.

Bí quyết dưỡng Can lâu dài – không tốn kém, không mất thời gian

1. Ngủ sớm, dậy sớm: Gan bắt đầu hoạt động mạnh vào khoảng 23h – 3h sáng. Nếu ngủ muộn, gan không có thời gian tự thải độc, dễ sinh nóng trong, mụn và mệt mỏi.
2. Ăn xanh, giảm đỏ: Ưu tiên rau xanh, quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế thịt đỏ, đồ chiên, rượu bia – những “kẻ thù” của gan.
3. Giữ tâm an: Giận dữ làm khí Can uất, stress kéo dài khiến gan “nóng trong”. Tập hít thở, thiền, hoặc nghe nhạc nhẹ để điều hòa cảm xúc.

Bác sĩ Long vẫn thường nhắc các bệnh nhân của mình rằng: “Gan là cơ quan trầm lặng, không biết kêu đau, nhưng lại dễ tổn thương nhất nếu mình sống buông thả và lười quan tâm đến nó.” Đừng đợi đến khi men gan tăng hay gan nhiễm mỡ rồi mới lo chữa. Bảo vệ gan từ những thói quen nhỏ mới là cách chữa bệnh tận gốc – dưỡng thân từ gốc rễ.

Lời dặn của bác sĩ Long

Mỗi sáng thức dậy, cô chú anh chị hãy nhớ làm cho bác sĩ Long 3 việc nhỏ này – uống nước ấm, xoa huyệt Thái Xung, hít thở sâu – để tạng Can được “biết ơn” và đồng hành khỏe mạnh với mình suốt cả ngày. Đừng coi thường những điều đơn giản, vì chính chúng là nền tảng vững chắc để gan được thanh lọc, khí huyết lưu thông và tinh thần luôn thư thái.

Nếu cô chú anh chị đang gặp vấn đề về gan – nóng trong, mẩn ngứa, mất ngủ, hay bốc hỏa – bác sĩ Long luôn sẵn lòng lắng nghe và hướng dẫn chi tiết hơn. Cô chú anh chị hãy để lại thông tin bên dưới để được bác sĩ Long tư vấn riêng, phù hợp với thể trạng của mình.