Rất nhiều anh em sau vài năm mắc bệnh tiểu đường bắt đầu gặp phải triệu chứng suy giảm sinh lý. Khi được giải thích nguyên nhân gây yếu sinh lý là do tiểu đường, thì không ít anh em cảm thấy bất ngờ và không biết phải xử lý thế nào. Hôm nay, tôi muốn chia sẻ với các anh em một ca bệnh điển hình mà tôi đã điều trị tại phòng khám Nam Y Đỗ Minh, khi bệnh nhân vừa mắc tiểu đường lại vừa phải đối mặt với vấn đề yếu sinh lý.

Thông tin về ca bệnh

• Anh D.V.H (54 tuổi), ở Hà Nội
• Tiền sử bệnh tiểu đường: mắc tiểu đường type 2 được 5 năm, đường huyết dao động 7 – 8 mmol/L.
• Tiền sử bệnh yếu sinh lý: xuất hiện triệu chứng suy giảm sinh lý khoảng 2 năm nay, với các triệu chứng điển hình như: khó cương, độ cương cứng giảm khoảng 30% so với trước đây. Mỗi lần gần gũi là hụt hẫng, thời gian quan hệ không duy trì được lâu, ham muốn giảm, thời gian quan hệ ngắn (chưa đến 2 phút).

Yếu sinh lý do tiểu đường không phải là hiếm gặp. Thế nhưng khi tôi lý giải nguyên nhân là do tiểu đường, không chỉ có anh D.V.H mà nhiều anh em khác cũng khá bất ngờ. Vì nghĩ tiểu đường chỉ ảnh hưởng đến tim mạch, huyết áp… chứ không ngờ lại ảnh hưởng đến cả sinh lý như vậy.

Nguyên nhân là bởi, tiểu đường gây rối loạn chuyển hóa đường trong máu, làm tổn thương mạch máu và dây thần kinh – đây là 2 yếu tố quan trọng duy trì sinh lý nam.

• Đường huyết tăng cao lâu ngày làm mạch máu bị tổn thương. Điều này gây cản trở cung cấp máu đến “cậu em”, từ đó làm giảm khả năng cương cứng.
• Tiểu đường có thể làm tổn thương dây thần kinh, đặc biệt là dây thần kinh ngoại vi. Khi đó khả năng cảm nhận kích thích tình dục bị giảm, khiến anh em dễ xuất sớm, mất kiểm soát khi quan hệ.
• Đường huyết tăng cao cũng ảnh hưởng đến thận. Mà thận là tạng chủ về sinh lý nam. Khi thận suy yếu, không đủ tinh khí để nuôi dưỡng cơ thể, từ đó ảnh hưởng đến khả năng cương dương, giảm ham muốn và dễ xuất tinh sớm.

Tiền sử điều trị

• Anh D.V.H vẫn duy trì dùng thuốc điều trị tiểu đường hàng ngày, kết hợp với chế độ ăn uống kiêng khem.
• Chưa dám điều trị yếu sinh lý vì sợ bệnh nặng hơn.

Với những trường hợp yếu sinh lý kèm tiểu đường, việc điều trị cần đặt yếu tố an toàn lên hàng đầu. Lý do là bởi lúc này cơ thể đã yếu, thận suy, khí huyết kém, lại thêm đường huyết cao. Việc chữa trị không đúng cách, có thể khiến yếu sinh lý nặng hơn, đường huyết tăng cao và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Nếu như không cẩn thận, sử dụng các sản phẩm tăng sinh lý cấp tốc, tình trạng có thể trở nên tồi tệ hơn. Bởi những sản phẩm này thường chứa các thành phần kích thích mạnh mẽ, có thể làm tăng huyết áp và gây rối loạn nội tiết, khiến đường huyết không ổn định.

Đối với người bệnh tiểu đường, điều này là cực kỳ nguy hiểm vì sự dao động mạnh của đường huyết có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.

Hơn nữa, những sản phẩm này không giải quyết được gốc rễ bệnh yếu sinh lý mà chỉ mang lại tác dụng tạm thời. Vì vậy, việc lựa chọn phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả và phù hợp với tình trạng bệnh nền là rất quan trọng.

Phác đồ điều trị

Mỗi lần lên phác đồ cho những ca bệnh như thế này, tôi luôn phải tính toán và phối hợp kỹ lưỡng từng vị thuốc. Không phải cứ bổ là tốt đâu, phải bổ đúng chỗ, đúng người và đúng thể trạng. Phác đồ điều trị phải đáp ứng ba mục tiêu:

• Khôi phục sinh lý, giúp anh em cương tốt hơn, tự chủ xuất tinh, nâng cao ham muốn.
• Không làm ảnh hưởng đến đường huyết, đảm bảo sự ổn định của bệnh tiểu đường trong suốt quá trình điều trị.
• Điều chỉnh tạng phủ, đưa cơ thể về trạng thái cân bằng, giúp nâng cao sức khỏe toàn diện và duy trì chức năng sinh lý lâu dài.

Cụ thể với trường hợp của anh D.V.H, tôi đã xây dựng phác đồ chia thành 3 giai đoạn điều trị như sau:

Giai đoạn 1: Điều hòa tổng thể, ổn định khí huyết (1 – 1,5 tháng đầu)

Mục tiêu: Giúp cơ thể nhẹ nhõm, bớt mệt mỏi, ổn định tâm lý; Giúp khí huyết thông suốt hơn, cải thiện chất lượng giấc ngủ; Giữ cho đường huyết ổn định, tạo nền tảng cho các giai đoạn điều trị sau.

Nguyên tắc: Ích khí dưỡng huyết, kiện Tỳ, hóa thấp. Ổn định trung tiêu (tỳ vị) để nuôi dưỡng hạ tiêu (thận), tránh tình trạng thấp trọc ngăn trở khí huyết.

Gia giảm dược liệu:

• Bổ khí huyết: Hoàng kỳ, Đẳng sâm, Bạch truật (liều nhẹ) để bổ sung khí huyết, giúp cơ thể khỏe mạnh và duy trì năng lượng.
• Kiện Tỳ hóa thấp: Phục linh, Trần bì, Sa nhân để kiện tỳ, hóa thấp, giúp tiêu hóa tốt, hỗ trợ khả năng chuyển hóa trong cơ thể.
• Thanh nhiệt sinh tân nhẹ: Sinh địa, Hoài sơn giúp bổ âm, hỗ trợ kiểm soát đường huyết, đồng thời tạo môi trường ổn định cho cơ thể.
• Sơ Can, giải uất nhẹ: Hương phụ, Bạch thược để giảm căng thẳng, giúp tinh thần thư giãn, không làm ảnh hưởng đến việc điều trị.

Trong giai đoạn này, mục tiêu là điều hòa tổng thể, chưa dùng thuốc bổ thận dương mạnh mà tập trung vào việc ổn định khí huyết và nâng cao sức khỏe tổng thể.

Giai đoạn 2: Điều trị gốc, phục hồi sinh lực (2 – 3 tháng tiếp theo)

Mục tiêu: Bổ thận, sinh tinh, dưỡng âm sinh tân để phục hồi tinh khí; Tăng cường lưu thông huyết đến dương vật, cải thiện độ cương và độ bền; Điều hòa Tỳ, Can, Thận đồng bộ, tạo nền tảng vững chắc cho chức năng sinh lý.

Nguyên tắc: Tư âm bổ Thận, ích tinh, dưỡng huyết, hoạt huyết thông lạc. Đồng thời, tiếp tục kiện Tỳ, sơ Can để tránh tạo gánh nặng cho đường huyết.

Gia giảm dược liệu:

• Bổ Thận, sinh tinh: Thục địa, Kỷ tử, Ba kích, Nhục thung dung, Câu kỷ tử để bổ thận, sinh tinh, phục hồi sinh lực.
• Hoạt huyết thông lạc: Đương quy, Xuyên khung, Ích mẫu để tăng cường lưu thông khí huyết, hỗ trợ độ cương và độ bền khi quan hệ.
• Điều hòa Can Tỳ: Bạch truật, Sơn thù, Cam thảo giúp điều hòa tỳ vị và can khí, ổn định tình trạng căng thẳng, giảm thiểu khí huyết ứ trệ.
• Dược liệu hỗ trợ đường huyết: Hoài sơn, Mạch môn, Khổ qua sao, Thiên hoa phấn hỗ trợ kiểm soát đường huyết và duy trì sự ổn định cho bệnh nhân tiểu đường.

Nếu thể trạng bệnh nhân cho phép, có thể sử dụng rượu thuốc với liều thấp (theo chỉ định) để hoạt huyết. Tuy nhiên, cần theo dõi đường huyết song song để tránh tác dụng phụ.

Giai đoạn 3: Ổn định và củng cố sức khỏe sinh lý, hạn chế nguy cơ tái phát (1 – 2 tháng cuối)

Mục tiêu: Ổn định kết quả điều trị, nuôi dưỡng chính khí để duy trì sinh lý bền vững; Ngăn ngừa tái phát yếu sinh lý, đặc biệt khi bệnh nhân gặp căng thẳng hoặc khi đường huyết dao động.

Nguyên tắc: Ôn dương, dưỡng âm, kiện Tỳ an thần. Điều chỉnh cơ thể về trạng thái cân bằng lâu dài, củng cố sức khỏe tổng thể.

Gia giảm dược liệu:

• Bổ Thận dưỡng âm: Lộc giác giao, Tỏa dương, Thục địa (liều thấp) giúp bổ thận, dưỡng âm và duy trì sinh lý bền vững.
• An thần, dưỡng tâm: Viễn chí, Táo nhân, Long nhãn nhục để giúp tinh thần thư giãn, hỗ trợ giảm căng thẳng và an thần, tạo điều kiện tốt cho giấc ngủ sâu.
• Ôn ấm Tỳ Vị: Sa nhân, Đinh lăng giúp ôn ấm tỳ vị, cải thiện tiêu hóa, duy trì năng lượng cho cơ thể và tránh tình trạng thấp nhiệt gây trở ngại cho sinh lý.

Lúc này, các thuốc chủ yếu tập trung vào dưỡng và điều hòa, giảm dần các vị thuốc có tính công phá mạnh, duy trì chế độ dinh dưỡng và tập luyện đều đặn.

Tôi và cộng sự luôn đồng hành cùng anh D.V.H trong suốt hành trình điều trị, không chỉ là về việc dùng thuốc mà còn theo dõi sát sao từng bước tiến triển của bệnh. Chúng tôi thường xuyên điều chỉnh phác đồ cho phù hợp với thể trạng của anh và những thay đổi trong quá trình điều trị. Mục tiêu là đảm bảo mang lại kết quả tốt nhất, giúp anh cải thiện sinh lý, đồng thời kiểm soát tốt bệnh tiểu đường một cách an toàn.

Lộ trình dinh dưỡng

“Thuốc là để chỉnh, ăn uống là để dưỡng. Nếu ăn sai cách, thuốc hay đến mấy cũng khó phát huy hết tác dụng”. Đây là nguyên tắc tôi luôn áp dụng cho các anh em khi điều trị yếu sinh lý tại phòng khám. Đặc biệt với trường hợp yếu sinh lý kèm bệnh nền tiểu đường như anh D.V.H, trong phác đồ điều trị, tôi bắt buộc phải kèm theo một lộ trình dinh dưỡng rõ ràng. Bởi lẽ, chế độ ăn uống không chỉ giúp kiểm soát đường huyết mà còn hỗ trợ nuôi dưỡng cơ thể từ bên trong, tạo điều kiện cho thuốc phát huy hiệu quả tốt nhất.

Nguyên tắc dinh dưỡng tôi đặt ra cho anh D.V.H là:

• Ăn chia nhỏ bữa, đúng giờ để giữ đường huyết ổn định. Việc chia nhỏ bữa ăn giúp hạn chế lượng đường huyết dao động mạnh, giảm tình trạng đột biến đường huyết.
• Ăn đồ dễ tiêu, ít mỡ, nhiều rau xanh, cá, đạm nạc. Những thực phẩm này dễ tiêu hóa, cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết mà không làm tăng mỡ thừa, hỗ trợ cải thiện chức năng sinh lý và duy trì sức khỏe.
• Thêm vào bữa ăn những món có tác dụng kiện Tỳ, bổ khí, dưỡng thận, nhưng tuyệt đối không làm tăng đường huyết. Một số món ăn có thể bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày như canh ngao mướp, cháo nhân sâm, hay các món chứa mộc nhĩ, đậu phụ để tăng cường sức khỏe sinh lý mà vẫn đảm bảo kiểm soát được tiểu đường.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý không chỉ giúp anh D.V.H kiểm soát được bệnh tiểu đường mà còn giúp cải thiện sinh lý, tạo nền tảng vững vàng cho sức khỏe toàn diện.

Lộ trình tập luyện

Bên cạnh việc dùng thuốc và ăn uống đúng cách, người bệnh cũng phải vận động, có những bài tập phù hợp với tình trạng bệnh. Có vận động thì khí huyết mới lưu thông, cơ bắp được nuôi dưỡng, gân cốt dẻo dai hơn. Không vận động, thuốc tốt đến đâu cũng khó phát huy hết tác dụng. Vận động ở đây không phải tập nặng, không phải cố sức, mà là tập đúng mức, đều đặn mỗi ngày để khí huyết nó chạy khắp người, cơ thể nhẹ nhõm và sinh lực hồi phục tự nhiên hơn.

Như trường hợp của anh D.V.H tôi có hướng dẫn tập luyện phải đúng mức và đều đặn chứ không được cố sức. Tập quá sức là tụt đường huyết ngay, còn lười vận động thì khí huyết lại đình trệ.

Nguyên tắc chung là:

• Ngày nào cũng phải có vận động, ít nhất 30 phút.
• Tập luyện chậm rãi và đều đặn, để cơ thể quen dần.
• Kết hợp vận động thân thể và dưỡng sinh, để khí huyết được khai thông.

Kết quả điều trị

Sau khi tuân thủ đúng phác đồ điều trị mà tôi đưa ra, về dùng thuốc, chế độ ăn uống và vận động thể dục, anh D.V.H có phản hồi kết quả như sau:

• Sau khoảng 1 tháng: Giảm cảm giác mệt mỏi, giấc ngủ sâu hơn, tâm lý nhẹ nhàng, không quá căng thẳng. Bắt đầu có ham muốn trở lại, đường huyết cũng ổn định hơn.
• Đế tháng thứ 2: Cơ thể khỏe hơn hẳn, khí huyết lưu thông, thời gian quan hệ được cải thiện, duy trì trong mức 7 – 10 phút. Cương dương vững hơn và cảm thấy tự tin hơn khi quan hệ tình dục.
• Kết thúc liệu trình: Cơ thể nhẹ nhàng, sinh lý ổn định, không còn tình trạng “chưa đến chợ đã hết tiền”. Đường huyết được kiểm soát mà không gặp phải bất kỳ biến chứng nào.

LƯU Ý: Hiệu quả điều trị phụ thuộc vào cơ địa, tình trạng sức khỏe và quá trình sử dụng của mỗi người.