Có không ít anh em sau vài năm bị huyết áp cao thì sinh lý cũng bắt đầu suy giảm và không biết cách khắc phục như thế nào. Hôm nay, bác sĩ Long sẽ chia sẻ đến anh em một ca bệnh điển hình mà tôi đã điều trị, để các anh em hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa huyết áp và sinh lý, cũng như cách khắc phục hiệu quả.

Thông tin về ca bệnh Đ.V.T (50 tuổi, ở Vĩnh Phúc)

Anh N.V.K đến khám yếu sinh lý với các triệu chứng rất rõ ràng. Qua khai thác tiền sử:

• Bệnh huyết áp cao: mắc huyết áp cao 6 năm, huyết áp dao động 130/90 mmHg – 150/95 mmHg.
• Tiền sử bệnh yếu sinh lý: 1 năm gần đây sinh lý bắt đầu suy giảm, với các triệu chứng: khó cương, độ cương cứng giảm khoảng 10% so với trước đây, thời gian quan hệ ngắn (chưa đến 3 phút), có giảm ham muốn nhưng không nhiều.

Nhiều anh em khá ngạc nhiên khi biết thông tin huyết áp cao có thể gây yếu sinh lý. Vì hầu hết anh em đều nghĩ huyết áp chỉ ảnh hưởng đến tim mạch, sức khỏe tổng thể mà không ngờ lại ảnh hưởng đến cả sinh lý như vậy. Nguyên nhân là bởi:

• Tổn thương mạch máu: Huyết áp cao lâu ngày khiến mạch máu tổn thương, từ đó làm giảm khả năng lưu thông máu đến các cơ quan, đặc biệt là cơ quan sinh dục. Điều này làm giảm khả năng cương cứng.
• Ảnh hưởng đến thần kinh: Huyết áp cao có thể gây tổn thương đến các dây thần kinh ngoại vi, làm giảm cảm giác và khả năng kiểm soát khi quan hệ, khiến anh em dễ xuất tinh sớm.
• Tăng cường hoạt động của hệ thần kinh giao cảm: Huyết áp cao kích thích hệ thần kinh giao cảm, dẫn đến các triệu chứng như căng thẳng, lo âu, giảm ham muốn, khó duy trì sự cương cứng khi quan hệ.
• Ảnh hưởng đến thận: Khi huyết áp tăng cao, dòng chảy của khí huyết bị cản trở, khiến thận khí không được nuôi dưỡng đầy đủ. Điều này làm giảm khả năng sinh tinh, khiến thận không đủ năng lượng để nuôi dưỡng cơ thể và duy trì các chức năng sinh lý. Khi thận dương hư, cơ thể thiếu sức sống, làm giảm khả năng cương dương, giảm ham muốn tình dục,…

Tiền sử điều trị

Qua khai thác tiền sử điều trị, anh Đ.V.T cho biết:

• Tiền sử điều trị huyết áp cao: Anh vẫn duy trì sử dụng thuốc huyết áp hàng ngày theo chỉ định của bác sĩ.
• Tiền sử điều trị yếu sinh lý: Anh đã đi khám tây y và sử dụng thuốc theo chỉ định, tuy nhiên các triệu chứng không thuyên giảm như mong muốn. Bác sĩ khuyên anh không nên sử dụng thuốc dài hạn để tránh tác động tiêu cực đến sức khỏe, nên anh đã ngừng sử dụng.

Với những anh em yếu sinh lý mà lại kèm huyết áp cao, điều trị phải đặt yếu tố an toàn lên hàng đầu. Lý do là bởi cơ thể đã yếu, huyết áp không ổn định, thận suy, khí huyết kém nên nếu điều trị không đúng cách sẽ dễ gây tăng huyết áp đột ngột và kéo theo nhiều biến chứng nguy hiểm.

Vì vậy, khi điều trị cho những anh em này, phác đồ cần phải thật kỹ lưỡng, không chỉ chú trọng cải thiện sinh lý mà còn phải kiểm soát huyết áp, duy trì chức năng thận và cải thiện khí huyết sao cho an toàn nhất. Thuốc điều trị phải được lựa chọn và sử dụng rất cẩn thận, đồng thời phải có sự theo dõi liên tục để tránh tác dụng phụ gây hại cho sức khỏe.

Phác đồ điều trị

Với trường hợp của anh Đ.V.T, tôi đã xây dựng phác đồ chia thành 3 giai đoạn điều trị như sau:

Giai đoạn 1: Điều hòa tổng thể, ổn định huyết áp (1 – 1,5 tháng đầu)

Mục tiêu: Giữ huyết áp ở mức ổn định, giải tỏa căng thẳng, giảm mệt mỏi, cải thiện khí huyết, tạo nền tảng vững chắc cho quá trình điều trị sinh lý về sau.

Nguyên tắc: Ích khí dưỡng huyết, kiện Tỳ, hóa thấp. Ổn định trung tiêu (tỳ vị) để nuôi dưỡng hạ tiêu (thận), tránh tình trạng thấp trọc ngăn trở khí huyết.

Gia giảm dược liệu:

• Bổ khí huyết: Hoàng kỳ, Đẳng sâm, Bạch truật (liều nhẹ)…
• Kiện Tỳ hóa thấp: Phục linh, Trần bì, Sa nhân …
• Thanh nhiệt sinh tân nhẹ: Sinh địa, Hoài sơn…
• Giảm căng thẳng: Hương phụ, Bạch thược…

Giai đoạn 2: Điều trị gốc, phục hồi sinh lực (2 – 3 tháng tiếp theo)

Mục tiêu: Bổ thận, sinh tinh, dưỡng âm sinh tân để phục hồi tinh khí. Tăng cường lưu thông huyết đến dương vật, cải thiện độ cương và độ bền. Đồng thời điều hòa Tỳ, Can, Thận.

Nguyên tắc: Tư âm bổ Thận, ích tinh, dưỡng huyết, hoạt huyết thông lạc. Đồng thời, tiếp tục kiện Tỳ, sơ Can để giảm thiểu khí huyết ứ trệ.

Gia giảm dược liệu:

• Bổ Thận, sinh tinh: Thục địa, Kỷ tử, Ba kích, Nhục thung dung, Câu kỷ tử..
• Hoạt huyết thông lạc: Đương quy, Xuyên khung, Ích mẫu…
• Điều hòa Can Tỳ: Bạch truật, Sơn thù, Cam thảo…
• Dược liệu hỗ trợ huyết áp: Hoài sơn, Mạch môn…

Giai đoạn 3: Ổn định và củng cố sức khỏe sinh lý (1 – 2 tháng cuối)

Mục tiêu: Duy trì kết quả điều trị, nuôi dưỡng chính khí, duy trì sinh lý bền vững.

Nguyên tắc: Ôn dương, dưỡng âm, kiện Tỳ an thần. Điều chỉnh cơ thể về trạng thái cân bằng lâu dài, củng cố sức khỏe tổng thể.

Gia giảm dược liệu:

• Bổ Thận dưỡng âm: Lộc giác giao, Tỏa dương, Thục địa (liều thấp)…
• An thần, dưỡng tâm: Viễn chí, Táo nhân, Long nhãn nhục…
• Ôn ấm Tỳ Vị: Sa nhân, Đinh lăng…

Lộ trình dinh dưỡng

Bên cạnh thuốc điều trị, điều chỉnh lại chế độ dinh dưỡng là yếu tố cực kỳ quan trọng để kiểm soát huyết áp và cải thiện sinh lý. Với trường hợp của anh Đ.V.T tôi có chỉ dẫn một số lưu ý trong chế độ ăn hàng ngày như sau:

• Chia nhỏ bữa ăn, ăn đúng giờ: Để duy trì huyết áp ổn định, cần chia nhỏ bữa ăn thành 4 – 5 bữa mỗi ngày và ăn đúng giờ. Tránh ăn quá no một lần, vì điều này có thể làm tăng huyết áp đột ngột.
• Bổ sung thực phẩm giúp ổn định huyết áp và hỗ trợ sinh lý: Đỗ đen, hạt sen, táo đỏ… không chỉ bổ thận mà còn giúp ổn định huyết áp, hỗ trợ chức năng sinh lý.
• Bổ sung cá hồi, hải sản, mỡ cá chứa omega-3: Vừa tốt cho huyết áp vừa tăng cường tuần hoàn máu đến các bộ phận sinh dục.
• Ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ, dễ tiêu hóa: rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, yến mạch… giúp cải thiện tiêu hóa và hỗ trợ giảm cholesterol, từ đó giúp duy trì huyết áp ổn định và cải thiện khí huyết.
• Hạn chế thực phẩm chứa nhiều muối, đường và chất béo không lành mạnh: Tránh thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, mỡ động vật v có thể làm tăng huyết áp, gây rối loạn tuần hoàn máu và ảnh hưởng đến sinh lý.
• Uống đủ nước và kiểm soát lượng caffeine: Uống đủ từ 2 – 2,5 lít nước/ngày để duy trì sự lưu thông máu tốt và thải độc cơ thể. Hạn chế các thực phẩm, nước uống có chứa caffeine (cà phê, trà, nước tăng lực, socola…) vì nó có thể làm tăng huyết áp và gây căng thẳng, ảnh hưởng đến khả năng sinh lý.

Lộ trình tập luyện

Luyện tập luyện thể dục cũng là yếu tố quan trọng giúp cải thiện sinh lý, ổn định huyết áp và nâng cao sức khỏe toàn diện. Chỉ khi cơ thể vận động, khí huyết mới lưu thông, tinh thần thư giãn, âm dương trong cơ thể mới cân bằng. Tôi có chỉ dẫn một số lưu ý và bài tập phù hợp cho anh Đ.V.T như sau:

Lưu ý khi tập luyện:

• Nên bắt đầu với các bài tập nhẹ nhàng để cơ thể làm quen. Sau đó, có thể tăng dần cường độ theo thời gian để đạt hiệu quả tối ưu.
• Không tập quá sức: Nếu cảm thấy mệt mỏi hoặc choáng váng, thì cần dừng lại và nghỉ ngơi. Việc tập luyện quá sức có thể dẫn đến tăng huyết áp và gây hại cho cơ thể.

Hướng dẫn một số bài tập phù hợp:

• Tập thể dục nhịp điệu (cardio): Các bài tập như chạy bộ, đạp xe, bơi lội giúp cải thiện tuần hoàn máu và ổn định huyết áp. Khuyến nghị tập 30 -45 phút mỗi ngày, 4-5 lần/tuần.
• Bài tập Kegel: Bài tập giúp tăng cường cơ sàn chậu, cải thiện khả năng kiểm soát xuất tinh, duy trì cương dương.
• Yoga và thiền: Giúp giảm căng thẳng, lo âu đồng thời tăng cường tuần hoàn máu. Khuyến nghị tập yoga khoảng 30 – 40 phút mỗi ngày, 3 – 4 lần/tuần.

Kết quả điều trị

Sau khi tuân thủ đúng phác đồ điều trị, anh N.V.H có phản hồi kết quả như sau:

• Sau 1 tháng: Huyết áp ổn định, không còn mệt mỏi như trước, giấc ngủ sâu hơn, không cảm thấy căng thẳng, ham muốn tăng trở lại.
• Tháng thứ 2: Cơ thể khỏe khoắn, thời gian quan hệ được cải thiện, duy trì trong mức 8 – 10 phút, cương cứng ổn định hơn.
• Tháng thứ 3: Sinh lý ổn định, tự chủ xuất tinh tốt, cương cứng vững vàng. Tâm lý thoải mái và hài lòng với sự cải thiện sinh lý.

LƯU Ý: Kết quả điều trị có thể khác nhau tùy vào tình trạng sức khỏe và sự tuân thủ phác đồ điều trị của từng bệnh nhân. Tuy nhiên, với kiên trì và theo dõi đúng cách, anh em hoàn toàn có thể cải thiện sinh lý và duy trì sức khỏe lâu dài.