Dưới góc nhìn kết hợp giữa sinh lý hiện đại và Y học cổ truyền, bác sĩ Long muốn giải thích thật rõ để cô chú anh chị hiểu: chỉ cần xoay người đúng hướng, kê gối đúng cách, khí cơ đã khác, dịch vị đã khác, cảm giác trong dạ dày cũng khác.

Vì sao nằm sai làm “khí nghịch”, dạ dày nóng rát?

Theo Y học hiện đại, khi mình nằm ngửa phẳng hoặc nằm sấp, nhất là sau ăn, dịch vị rất dễ trào ngược từ dạ dày lên thực quản vì không được “chắn” tốt ở vùng tâm vị. Áp lực trong ổ bụng tăng, dạ dày bị đè, axit cứ thế đi ngược lên trên gây nóng rát, ợ chua, ho khan về đêm.

Theo Y học cổ truyền, tỳ – vị thuộc trung tiêu, giữ vai trò “nhận – nghiền – vận hóa” thức ăn. Khi vị khí không đi xuống được mà bị dồn lên trên, Đông y gọi là “vị khí nghịch”, biểu hiện bằng ợ hơi, ợ nóng, đầy tức vùng thượng vị, khó ngủ, dễ cáu gắt. Khí đã nghịch, huyết cũng khó mà lưu thông êm ái.

Nằm sai tư thế (nằm vặn vẹo, gối quá thấp, mới ăn xong đã nằm phẳng, nằm co quắp ôm điện thoại…) sẽ làm khí cơ không thông, trung tiêu bị “tắc đường”, vị khí thay vì giáng xuống lại bốc lên. Cảm giác cô chú anh chị thấy là: bụng căng, tức ngực, cổ họng nóng rát, nuốt nước bọt cũng thấy khó chịu.

Hai tư thế ngủ giúp thuận chiều khí cơ, dịu dạ dày

1. Nằm nghiêng bên trái – thuận chiều dạ dày, đỡ trào ngược

Theo cấu trúc giải phẫu, dạ dày nằm lệch về bên trái. Khi cô chú anh chị nằm nghiêng trái, dịch vị sẽ có xu hướng “tụ” về phía đáy dạ dày, khó trào lên thực quản hơn. Vùng môn vị (cửa xuống ruột non) cũng được giảm bớt áp lực, tiêu hóa nhẹ nhàng hơn.

Theo YHCT, tỳ thuộc âm, vị thuộc dương, cả hai cùng ở trung tiêu, muốn vận hóa tốt thì khí phải “thăng thanh, giáng trọc” rõ ràng. Khi nằm nghiêng trái, vị khí được hỗ trợ giáng xuống, vị âm đỡ bị “hao” do dịch vị bốc lên quá nhiều, cảm giác nóng rát dần dịu đi.

Lợi ích cô chú anh chị có thể cảm nhận khi tập nằm nghiêng trái đều đặn:

• Giảm áp lực lên môn vị, hạn chế cảm giác đầy tức sau ăn tối.
• Hỗ trợ giảm trào ngược dịch vị lên thực quản, giảm ợ chua, ợ nóng về đêm.
• Làm dịu vùng ngực, cổ, thượng vị, giúp dễ đi vào giấc ngủ hơn.

Cách nằm để cơ thể được nâng đỡ tốt:

• Nằm nghiêng trái, co nhẹ hai gối để lưng và bụng được thư giãn, không gò ép.
• Dùng một gối ôm dài kẹp giữa hai gối và ôm trước ngực để giữ thân mình cố định, tránh lật ngửa giữa đêm.
• Có thể đặt thêm một gối mỏng dưới bụng, ngay vùng dạ dày, như một điểm tựa, giảm cảm giác nặng trĩu vùng vị quản.

Nếu cô chú anh chị bị thoái hóa cột sống thắt lưng, có thể kê thêm một gối mỏng dưới eo để giữ đường cong sinh lý của cột sống, tránh đau lưng khi phải nằm nghiêng lâu.

2. Kê cao phần thân trên – khí bớt bốc, dạ dày bớt “trào”

Với người hay trào ngược về đêm, bác sĩ Long thường hướng dẫn một tư thế đơn giản: không nằm phẳng mà kê cao phần thân trên khoảng 10–15 cm.

Theo sinh lý học, khi thân trên được nâng cao, trọng lực sẽ hỗ trợ giữ dịch vị ở dưới, giảm khả năng axit trào lên thực quản. Đường thở cũng thông hơn, hạn chế ho, khò khè, nghẹt ngực khi ngủ.

Theo YHCT, khi tỳ dương hư, vị âm hao, khí trệ hóa hỏa, phần trên cơ thể dễ sinh nhiệt, nặng ngực, bứt rứt khó ngủ. Kê cao thân trên giúp dương khí không bốc quá mạnh lên đầu ngực, âm dịch được “giữ” lại, vị dịch đỡ trào ngược, tâm – tỳ – vị dễ “thư hòa” hơn.

Lợi ích khi duy trì thói quen kê cao thân trên:

• Hỗ trợ giảm trào ngược ban đêm, nhất là sau bữa tối muộn.
• Giảm cảm giác bức bối vùng ngực, dễ thở, bớt phải ngồi bật dậy giữa đêm.
• Giúp thần kinh thư giãn hơn, dễ đi vào giấc ngủ sâu.

Cách thực hiện an toàn, không mỏi cổ gáy:

• Kê thêm 1–2 gối dưới lưng và vai, không chỉ dưới đầu. Mục tiêu là nâng cả thân trên, không phải gập cổ.
• Ưu tiên gối mềm, độ dốc vừa phải, vẫn có thể thở và nuốt nước bọt thoải mái.
• Trước khi nằm, có thể xoa bụng theo chiều kim đồng hồ 5–10 phút, nhịp nhàng, nhẹ tay để hỗ trợ tiêu hóa.

Những thói quen nhỏ đi kèm tư thế ngủ

Hai tư thế trên sẽ hiệu quả hơn rất nhiều nếu cô chú anh chị kết hợp thêm vài nguyên tắc dưỡng sinh đơn giản:

• Không ăn quá no bữa tối, nhất là các món nhiều dầu mỡ, cay, chua, rượu bia.
• Cố gắng kết thúc ăn tối trước giờ ngủ ít nhất 2–3 tiếng để dạ dày có thời gian “làm việc”.
• Tránh vừa ăn xong đã nằm ngay xem điện thoại, xem tivi; nên đi lại nhẹ nhàng 10–15 phút.
• Không mặc quần áo, đai bụng quá chật khi ngủ, vì sẽ làm tăng áp lực ổ bụng, dạ dày càng dễ bị ép.
• Tập thở bụng chậm, sâu 5–10 nhịp trước khi ngủ để khí cơ được điều hòa, thần kinh bớt căng.

Đây chính là cách chăm sóc “từ gốc”: điều chỉnh nếp sống, tư thế, khí cơ, chứ không chỉ trông chờ vào thuốc. Đó cũng là hướng trị bệnh mà bác sĩ Long luôn theo đuổi – kết hợp Y học cổ truyền với khoa học hiện đại, vừa dựa trên cơ chế sinh lý, vừa giữ tinh thần dưỡng sinh lâu dài.

Lời nhắn của bác sĩ Long

Cô chú anh chị đừng đợi đến khi cổ họng nóng rát, ngực tức, phải ngồi ôm ngực giữa đêm mới bắt đầu lo cho dạ dày. Cơ thể mình có trí nhớ: nếu đêm nào cũng được nằm đúng cách, ăn uống đúng giờ, khí cơ được dẫn thuận, dạ dày sẽ dần “ngoan” hơn, giấc ngủ cũng sâu hơn.

“Chăm dạ dày không chỉ ở bữa ăn, mà còn ở cách mình nghỉ ngơi và lắng nghe cơ thể mỗi tối.”

Nếu cô chú anh chị đã thử điều chỉnh tư thế ngủ, kiêng khem mà vẫn còn trào ngược, đau rát kéo dài, hãy để lại thông tin ở form bên dưới. Bác sĩ Long sẽ xem kỹ tình trạng, kết hợp góc nhìn Đông – Tây y để tư vấn hướng xử trí phù hợp với cơ địa và lối sống của từng người, tránh nghe theo những thông tin sức khỏe “truyền miệng” thiếu kiểm chứng trên mạng.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết Tư thế ngủ giúp giảm trào ngược và làm dịu dạ dày được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.

Hôm nay bác sĩ Long muốn ngồi xuống cùng cô chú anh chị, nói chuyện rất đời thường về chuyện dưỡng thận bằng mè đen – thứ hạt nhỏ xíu nhưng lại được Đông y đánh giá là vị thuốc quý, dễ dùng, dễ sống cùng mỗi ngày.

Vì sao mãi mệt mỏi, lưng đau, tóc bạc… mà không để ý đến cái “gốc” là thận?

Trong Y học cổ truyền, thận không chỉ là cái “máy lọc” nước tiểu như Tây y nhìn nhận. Thận còn liên quan đến xương khớp, tủy não, trí nhớ, tóc, tai và cả sinh lý. Thận suy yếu dần, cơ thể xuống cấp từ từ chứ hiếm khi “đổ bệnh cái rầm” một lúc.

• Lưng gối nặng, mỏi, bước lên cầu thang thấy chân như “không nghe lời”.
• Tiểu đêm nhiều, ngủ không sâu, sáng dậy người lờ đờ.
• Tóc thưa, bạc sớm, da khô, hay táo bón.
• Trí nhớ giảm, hay quên, chóng mặt, ù tai, mệt mỏi kéo dài.

Nhiều cô chú anh chị nghe đến “dưỡng thận” là nghĩ ngay đến nhân sâm, đông trùng hạ thảo, những vị thuốc đắt đỏ. Nhưng dưỡng thận không nhất thiết phải bắt đầu từ những thứ xa tầm tay. Đôi khi, chỉ cần bắt đầu từ chính căn bếp nhà mình – nơi có một nắm mè đen rất bình dị.

Cách nấu nước mè đen dưỡng thận, dễ làm ngay trong bếp

Để cô chú anh chị không chỉ “nghe cho vui” mà có thể áp dụng thật, bác sĩ Long xin chia sẻ lại công thức nước mè đen dưỡng thận, kèm thêm vài mẹo nhỏ để dùng cho đúng.

Nguyên liệu cơ bản:

• 100g mè đen (nên chọn mè hạt chắc, thơm, không ẩm mốc).
• 300ml nước lọc để xay.
• 700–800ml nước để đun.
• Đường phèn vừa khẩu vị (có thể bớt ngọt nếu đang ăn kiêng).

Cách làm chi tiết:

1. Rang mè đen trên lửa nhỏ: Đảo đều tay đến khi mè thơm, hạt bóng, nghe tiếng nổ lách tách nhẹ là được. Không rang cháy khét vì sẽ sinh nhiệt, hại dạ dày.
2. Để mè nguội bớt rồi cho vào máy xay cùng 300ml nước, xay nhuyễn. Nếu không có máy xay công suất cao, có thể xay 2 lần cho mịn.
3. Đổ hỗn hợp này vào nồi, thêm 700–800ml nước nữa, khuấy đều rồi đun lửa nhỏ 5–10 phút. Vừa đun vừa khuấy để mè không bén đáy nồi.
4. Nêm thêm chút đường phèn cho dễ uống. Có thể lọc bã nếu cô chú anh chị khó chịu với phần xác, nhưng giữ lại một phần sẽ tốt cho nhuận tràng hơn.
5. Uống ấm là tốt nhất, dùng vào buổi sáng hoặc chiều tối. Mỗi tuần khoảng 3–4 lần là vừa.

Nếu muốn tăng hiệu quả dưỡng thận, có thể kết hợp thêm một trong các nguyên liệu sau khi nấu: vài hạt sen đã ninh mềm, một ít đậu đen, hoặc chút bột sắn dây. Mỗi sự kết hợp sẽ hỗ trợ thêm một phần: hạt sen giúp an thần, đậu đen hỗ trợ thận và giải độc, sắn dây mát, giúp thanh nhiệt cơ thể.

Ai hợp với nước mè đen, ai cần uống cẩn trọng?

Không có thứ gì “ai uống cũng tốt”. Mè đen cũng vậy, dùng đúng người, đúng cách thì rất hỗ trợ, dùng sai lại dễ rối loạn tiêu hóa, đầy bụng, đi phân lỏng.

Nhóm thường phù hợp để dùng mè đen lâu dài:

• Cô chú anh chị có biểu hiện thận âm hư: nóng trong, miệng khô, lưng mỏi, tiểu đêm, người hao gầy, hay bốc hỏa, mất ngủ, tóc bạc sớm.
• Người lớn tuổi hay bị táo bón, phân khô, da khô, mắt mỏi, hay quên.
• Người phải lao động trí óc nhiều, dễ mệt, dễ căng thẳng, ngủ không sâu, muốn tìm một thức uống lành tính để bồi bổ lâu dài.

Những trường hợp cần cân nhắc, hạn chế hoặc phải hỏi ý kiến bác sĩ trước:

• Người tỳ vị hư yếu: hay đầy bụng, lạnh bụng, ăn kém, dễ đi phân lỏng, đặc biệt là buổi sáng sớm.
• Đang bị tiêu chảy, viêm đại tràng, phân nát kéo dài.
• Đang điều trị bệnh lý thận mạn, suy thận, có chế độ ăn đã được bác sĩ thận – tiết niệu kiểm soát chặt chẽ.

Với những nhóm này, nếu vẫn muốn dùng mè đen, nên bắt đầu rất ít, uống loãng, quan sát phản ứng cơ thể. Khi có bác sĩ theo dõi sát tình trạng, bác sĩ Long sẽ điều chỉnh lượng mè, tần suất uống và cách kết hợp nguyên liệu sao cho phù hợp từng thể trạng, tránh “tốt đâu chưa thấy, chỉ thấy mệt thêm”.

Lời nhắn của bác sĩ Long: chăm cái gốc để thân – tâm đều vững

Mè đen chỉ là một trong rất nhiều cách giúp nuôi dưỡng cái gốc ấy. Nhưng đó là một cách vừa giản dị, vừa gần gũi, lại dễ thực hiện. Quan trọng hơn, khi cô chú anh chị bắt đầu để ý đến những thứ nhỏ như nắm mè, cốc nước, giờ ngủ, bữa ăn… nghĩa là cô chú anh chị đang chủ động làm chủ sức khỏe của mình – đó mới là điều quý nhất.

Nếu cô chú anh chị đang gặp các vấn đề như lưng gối mỏi, tiểu đêm, mất ngủ, tóc bạc sớm, sinh lý giảm, hoặc đã có bệnh lý thận, bác sĩ Long rất sẵn lòng xem giúp kỹ hơn về thể trạng, thói quen sinh hoạt và thuốc đang dùng. Cô chú anh chị có thể để lại thông tin liên hệ, bác sĩ Long sẽ gọi lại tư vấn, hướng dẫn cách dùng mè đen sao cho phù hợp và nếu cần sẽ tư vấn thêm hướng thăm khám, điều trị chuyên sâu hơn.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết Dưỡng thận từ mè đen: cách đơn giản giúp khỏe lưng gối, ngủ ngon được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.

Giấm chuối tốt cho xương khớp ở điểm nào?

Từ kinh nghiệm thực tế và các bài thuốc cổ truyền, ngâm chân bằng giấm chuối đều đặn có thể giúp bà con:

• Giảm đau mỏi, đặc biệt vùng bàn chân, gót chân, bắp chân
• Cải thiện lưu thông máu, giúp bàn chân ấm lên, dễ ngủ hơn
• Thư giãn thần kinh, giải toả căng thẳng sau một ngày mệt mỏi
• Hỗ trợ làm mềm gân cốt, giảm cứng khớp ở người già
• Làm sạch chân, khử mùi, kháng khuẩn tự nhiên

Bà con tưởng tượng mỗi tối trước khi ngủ, mình có 15–20 phút ngâm chân, hít thở nhẹ nhàng, cơ thể ấm dần lên, khí huyết lưu thông – đó không chỉ là chữa bệnh mà là một cách dưỡng sinh, giữ gìn sức khoẻ mỗi ngày.

Cách làm giấm chuối: thêm vài lưu ý nhỏ của bác sĩ Long

Công thức giấm chuối cô chú anh chị đã từng thấy từ nhiều nguồn có thể như sau (bác sĩ Long viết lại cho dễ hình dung):

Nguyên liệu cơ bản

• Khoảng 3 quả chuối tiêu chín (nên chọn quả chín tự nhiên, không dập nát).
• 1 trái dừa tươi (lấy nước dừa).
• 1 lít nước sôi để nguội.
• 1/2 chén rượu gạo 30–35 độ (nguồn rõ ràng, sạch).
• 2 muỗng đường (có thể dùng đường phèn, đường mía).
• 1 lọ thủy tinh sạch, 1 miếng vải mỏng để che miệng lọ.

Cách làm tóm tắt

1. Chuối lột vỏ, cắt lát vừa phải, cho vào lọ thủy tinh đã tráng nước sôi, để ráo.
2. Pha hỗn hợp: nước dừa + nước đun sôi để nguội + đường + rượu gạo, khuấy tan rồi đổ vào lọ cho ngập chuối.
3. Dùng vải mỏng che miệng lọ, buộc lại, để nơi thoáng, có ánh sáng nhẹ, tránh nắng gắt, tránh côn trùng.
4. Mỗi ngày khuấy nhẹ 1–2 lần để bề mặt không bị mốc.
5. Sau khoảng 2 tuần, nếu có mùi chua thơm dễ chịu, không mốc đen, không lạ, có thể lọc bỏ cái, giữ lại phần nước giấm.
6. Cho nước giấm đã lọc vào chai thủy tinh sạch, đậy kín, bảo quản nơi mát.

Nếu thấy có mùi lạ, nổi váng đen, hoặc vị chua khét, cô chú anh chị nên bỏ, không tiếc. Thực phẩm lên men chỉ dùng khi đảm bảo vệ sinh và an toàn.

Cách dùng để dưỡng khớp mỗi ngày

• Mỗi ngày dùng khoảng 1 thìa cà phê giấm chuối, pha với 150–200ml nước ấm, uống sau ăn.
• Có thể dùng trộn chung vào món ăn như nộm, salad, nước chấm… thay cho một phần giấm thông thường.
• Dùng đều đặn nhưng không lạm dụng, kết hợp ăn uống lành mạnh, ngủ đủ, tập vận động khớp nhẹ nhàng mỗi ngày.

Giấm chuối chỉ là dưỡng sinh, không phải “thuốc thần”

Điều bác sĩ Long muốn nhấn mạnh: giấm chuối là một phần nhỏ trong lối sống dưỡng sinh, không phải bài thuốc điều trị bệnh xương khớp hoàn chỉnh.

Nếu cô chú anh chị:

• Đau khớp kéo dài nhiều tuần,
• Khớp sưng nóng đỏ, biến dạng,
• Tê bì lan xuống tay hoặc chân, yếu cơ, đi lại khó,

Thì nhất định phải đi khám sớm, chụp chiếu, xét nghiệm đầy đủ. Sau đó, tùy tình trạng, bác sĩ Long mới kết hợp Y học cổ truyền, thuốc thang, châm cứu, xoa bóp bấm huyệt, chế độ vận động… chứ không thể trông chờ vào mỗi một lọ giấm chuối.

Ai nên thận trọng khi dùng giấm chuối?

• Người hay lạnh bụng, tiêu chảy, đầy bụng nhiều – nên pha thật loãng, dùng lượng rất nhỏ, và không uống lúc đói.
• Người đang đau dạ dày, viêm loét – cần hỏi ý kiến bác sĩ điều trị trước, tránh tự ý dùng nhiều đồ chua.
• Người có bệnh nền như tiểu đường, bệnh thận – dù giấm chuối không phải thuốc, vẫn nên báo với bác sĩ đang điều trị để được cân nhắc phù hợp.
• Không nên uống quá nhiều trong ngày, vì vị chua dùng quá mức sẽ làm Tỳ Vị suy yếu, mệt mỏi, ăn uống kém.

Nguyên tắc của bác sĩ Long là: bất cứ thứ gì tốt, nếu quá tay, đều có thể trở thành gánh nặng cho cơ thể.

Lời nhắn của bác sĩ Long gửi đến cô chú anh chị

Khớp không tự nhiên mà hỏng trong một ngày, nên cũng không thể khỏe hẳn chỉ nhờ một mẹo trong vài hôm.

Nếu cô chú anh chị đang đau nhức xương khớp, đi lại khó khăn, đã áp dụng nhiều cách tại nhà mà vẫn chưa cải thiện, cô chú anh chị có thể để lại thông tin ở form bên dưới. Bác sĩ Long sẽ xem kỹ tình trạng, tư vấn hướng kết hợp Đông – Tây y, chế độ sinh hoạt và cách áp dụng các mẹo dưỡng sinh (trong đó có giấm chuối) sao cho phù hợp với cơ thể từng người.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết Giấm chuối hỗ trợ giảm đau và dưỡng khớp cho người sau 40 tuổi được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.

Vì sao quả nhãn lại liên quan đến xương khớp?

Theo Y học cổ truyền, quả nhãn (long nhãn nhục) có vị ngọt, tính ôn, đi vào hai kinh tâm – tỳ. Hai tác dụng chính là: bổ huyết (giúp sinh thêm “dòng máu tốt”) và ích khí (đỡ mệt, tăng sức). Đồng thời dưỡng tâm an thần – tức là làm cho tinh thần ổn định, bớt lo nghĩ, dễ ngủ hơn.

Long nhãn không đi thẳng vào xương như canxi, mà đi đường vòng: bồi bổ tâm tỳ, sinh khí huyết, từ đó gián tiếp nuôi dưỡng gân cốt. Nhãn thường được phối trong các bài như Quy tỳ thang, Dưỡng tâm thang để vừa giúp cô chú anh chị ăn ngủ tốt hơn, vừa hỗ trợ nuôi dưỡng cơ thể từ bên trong, trong đó có hệ xương khớp.

Về mặt khoa học mà nói, thịt quả nhãn chứa nhiều đường tự nhiên, một lượng vitamin C và các hợp chất chống oxy hóa. Những chất này có thể hỗ trợ mạch máu, miễn dịch và phần nào giúp cơ thể chống lại quá trình lão hóa. Tuy nhiên, nhãn không phải “thuốc thần” trị được mọi loại đau nhức, mà là một thực phẩm – dược liệu nhỏ, góp phần vào bức tranh chăm sóc sức khỏe tổng thể.

Những ai đặc biệt hợp với long nhãn khi hay đau nhức

Không phải ai cũng dùng nhãn theo cùng một cách. Một số nhóm cơ địa sẽ cảm nhận rõ lợi ích hơn khi biết dùng vừa phải và đúng thời điểm:

• Người khí huyết hư: hay mệt, chóng mặt, da xanh, hay quên, ngủ chập chờn, tay chân lạnh, đau nhức tăng khi trời lạnh hoặc đổi gió.
• Người hay lo nghĩ, mất ngủ: nằm xuống mà đầu óc vẫn “chạy”, giấc ngủ nông, dễ giật mình, sáng dậy uể oải, cả người nặng nề.
• Người mới ốm dậy, suy nhược: vừa qua đợt bệnh nặng, sút cân, cơ bắp mềm nhão, bước vài bước đã thấy mỏi chân, lưng dễ đau.

Ở những cô chú anh chị này, long nhãn hỗ trợ theo hướng: bồi bổ tâm tỳ, sinh thêm khí huyết. Khi ăn ngủ tốt hơn, tinh thần dễ chịu hơn, máu nuôi cơ – gân – khớp cũng đầy đặn hơn, từ đó cảm giác đau mỏi thường giảm dần theo thời gian.

Bác sĩ Long thường nhắc: “Đừng chỉ hỏi thuốc gì cho khớp, hãy hỏi thêm làm sao để khí huyết của mình tốt lên”. Khi hiểu được nguyên lý, cô chú anh chị sẽ thấy việc thêm vài trái nhãn vào chế độ ăn không phải chuyện “ăn chơi”, mà là có chủ đích.

Cách dùng quả nhãn để hỗ trợ xương khớp mỗi ngày

Điểm quan trọng nhất là “vừa đủ” và “đúng chỗ”. Nhãn ngọt, dễ ăn, nên nếu không để ý rất dễ… ăn quá tay.

Với người khỏe mạnh, không bệnh nền phức tạp, bác sĩ Long thường khuyên:

• Ngày khoảng 5–10 quả nhãn tươi, hoặc 10–15g long nhãn khô là hợp lý, tùy tuổi và thể trạng.
• Nếu đang suy nhược, đau nhức kéo dài, có thể dùng long nhãn khô nấu cùng hạt sen, táo đỏ, kỷ tử thành món chè dưỡng khí huyết, ăn 2–3 lần/tuần.
• Nên dùng vào buổi sáng hoặc buổi trưa, tránh ăn quá nhiều vào tối muộn vì dễ đầy bụng, khó tiêu, ngủ không sâu.

Một công thức đơn giản cô chú anh chị có thể thử:

Hạt sen 20g + long nhãn 15g + 3–5 quả táo đỏ + kỷ tử 10g.

Rửa sạch, ninh nhỏ lửa tới khi hạt sen mềm, thêm chút đường phèn vừa miệng.

Ăn ấm, 2–3 lần/tuần, nhất là những hôm thời tiết thay đổi, cơ thể uể oải, đau mỏi tăng.

Món này không chỉ giúp dưỡng tâm, dễ ngủ hơn, mà còn là cách “bồi đắp” khí huyết nhẹ nhàng, từ từ, hỗ trợ cho người đau xương khớp lâu ngày. Tất nhiên, phải kết hợp với vận động phù hợp: đi bộ, xoay khớp, tập dưỡng sinh, giữ ấm khớp gối, cổ chân, cột sống… thì hiệu quả mới rõ.

Đây cũng là kiểu chăm sóc mà bác sĩ Y học cổ truyền thế hệ mới như bác sĩ Long luôn hướng tới: kết hợp dược liệu, chế độ ăn, tập luyện và cả yếu tố tinh thần, chứ không phụ thuộc duy nhất vào thuốc.

Những trường hợp cần thận trọng với quả nhãn

Dù long nhãn có nhiều mặt lợi, nhưng không phải ai cũng nên dùng nhiều. Một số trường hợp cần đặc biệt lưu ý:

• Cô chú anh chị có cơ địa nhiệt: hay nóng trong, nổi mụn, táo bón, tiểu buốt, lưỡi đỏ, khát nước nhiều… Nếu ăn quá nhiều nhãn tươi rất dễ khó chịu hơn. Nên ưu tiên dùng long nhãn khô nấu chín, lượng ít, theo dõi phản ứng cơ thể.
• Người bị tiểu đường, béo phì, rối loạn chuyển hóa: nhãn chứa khá nhiều đường, dùng nhiều sẽ làm khó kiểm soát đường huyết và cân nặng. Nhóm này nếu muốn dùng nên trao đổi kỹ với bác sĩ điều trị trực tiếp và chỉ dùng lượng rất nhỏ.
• Người đang đầy bụng, khó tiêu, ợ chua, viêm dạ dày cấp: giai đoạn này hệ tiêu hóa đang yếu, việc nạp thêm nhiều đồ ngọt dễ làm tình trạng nặng hơn.
• Người đang trong đợt đau khớp cấp, sưng nóng đỏ nhiều: lúc này nên ưu tiên chế độ ăn nhẹ, giảm đường, hạn chế thực phẩm gây viêm. Long nhãn có thể để dành dùng lại khi tình trạng đã ổn định.

Nguyên tắc của bác sĩ Long là: bất kỳ thực phẩm – dược liệu nào cũng có “mặt phải, mặt trái”. Dùng đúng người, đúng lúc là hỗ trợ; dùng sai người, sai lúc là gánh nặng thêm cho cơ thể.

Giữ xương khớp khỏe không chỉ nằm ở một trái nhãn

Nếu chỉ ăn nhãn mà mong hết đau xương khớp thì rất khó. Điều bác sĩ Long mong cô chú anh chị nhìn thấy là bức tranh lớn hơn: xương khớp khỏe là kết quả của khí huyết đầy đủ, giấc ngủ sâu, tinh thần ổn định, cân nặng hợp lý, khớp được vận động đều, không lạnh, không quá tải.

Bác sĩ Long chỉ có một lời dặn nhẹ nhàng: cô chú anh chị đừng đợi khớp đau quá mới chăm, hãy nuôi dưỡng gân xương từng ngày, từ những lựa chọn rất nhỏ – một bát chè long nhãn vừa phải, một buổi đi bộ thay vì ngồi lì xem điện thoại, một đêm ngủ sớm hơn nửa tiếng.

Nếu cô chú anh chị đang đau xương khớp kéo dài, đã dùng nhiều cách nhưng chưa thấy yên tâm, hãy để lại thông tin ở form bên dưới hoặc nhắn cho bác sĩ Long để được tư vấn kỹ hơn về thể trạng, cơ địa, bệnh nền và cách kết hợp Đông – Tây y, dược liệu và lối sống sao cho phù hợp với chính mình.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết Công dụng của quả nhãn trong hỗ trợ khí huyết và nuôi dưỡng xương khớp được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.

Cơ thể phản ứng thế nào khi thời tiết lạnh?

Khi trời lạnh, cơ thể có phản xạ co mạch ngoại vi – tức là mạch máu ở da, tay chân co lại để giữ nhiệt bên trong. Khi mạch ngoại vi co, máu dồn về trung tâm cơ thể nhiều hơn, khiến lượng máu qua thận tăng nhẹ.

Nhiều máu qua thận hơn đồng nghĩa thận lọc nhiều hơn. Lọc nhiều hơn thì lượng nước tiểu tạo ra cũng tăng. Đây là cơ chế rất bình thường, được gọi là “lợi tiểu do lạnh”.

Cô chú anh chị có thể để ý: ban ngày lạnh đi tiểu nhiều hơn một chút, nhưng đêm mới thật sự phiền vì giấc ngủ bị gián đoạn.

Về mặt thần kinh – hormon, khi lạnh, cơ thể kích hoạt hệ giao cảm (trạng thái “cảnh giác”), khiến bàng quang nhạy cảm hơn. Chỉ cần hơi đầy một chút là cảm giác muốn đi tiểu xuất hiện ngay.

5 lý do lạnh khiến tiểu đêm nặng hơn

1. Co mạch – tăng lọc thận

Khi cơ thể co mạch ngoại vi để giữ ấm, máu dồn về trung tâm. Thận nhận nhiều máu hơn và lọc nhiều nước tiểu hơn. Đêm ngủ, cơ thể vốn đã giảm mức giữ nước để ngủ sâu; nhưng trời lạnh làm cơ chế này bị “phá”, dẫn đến tiểu nhiều.

2. Bàng quang nhạy cảm hơn khi lạnh

Lạnh làm thành bàng quang trở nên “mẫn cảm”, chỉ cần căng nhẹ là đã gửi tín hiệu muốn đi tiểu. Vì vậy cô chú anh chị cảm giác mình “buồn tiểu hoài” dù lượng nước tiểu không quá nhiều.

3. Lạnh làm Thận dương suy yếu (theo YHCT)

Thận dương giúp sưởi ấm cơ thể và điều hòa tiểu tiện. Khi gặp lạnh, Thận dương bị tổn thương dễ hơn – nhất là người lớn tuổi, người làm việc trong phòng lạnh, người cơ địa vốn đã hàn.

Hậu quả là tiểu đêm, tiểu nhiều lần, nước tiểu loãng, lạnh bụng, chân tay lạnh, đau lưng nhẹ.

4. Mặc không đủ ấm vùng thắt lưng

Thắt lưng là nơi Thận “cư trú” theo YHCT. Khi vùng này bị lạnh, khí hoá nước bị rối loạn, làm Thận không giữ được nước, sinh tiểu đêm.

Nhiều cô chú anh chị mặc rất ấm phần thân trên nhưng lại để lưng – bụng – hông tiếp xúc với gió, dẫn đến lạnh sâu lúc ngủ.

5. Thói quen uống nước buổi tối không phù hợp

Dù uống không nhiều, nhưng nếu uống sát giờ ngủ, trong điều kiện trời lạnh, cơ thể lại càng ít giữ nước, từ đó buồn tiểu dễ xuất hiện hơn.

Ai dễ bị tiểu đêm khi trời lạnh?

Bác sĩ Long thấy thường gặp nhất ở 4 nhóm sau:

• Người lớn tuổi: chức năng Thận (theo Đông – Tây y) đều suy giảm.
• Người làm việc trong môi trường lạnh: phòng lạnh, quạt lớn, điều hòa.
• Người có thể trạng hư hàn: tay chân lạnh, dễ mệt, sợ lạnh, tiêu hóa yếu.
• Người có bệnh lý: phì đại tuyến tiền liệt, đái tháo đường, tăng huyết áp, suy tim…

Mỗi nhóm nguyên nhân sẽ có cách xử lý khác nhau, nhưng tất cả đều nặng hơn khi gặp lạnh.

Làm sao giảm tiểu đêm khi trời lạnh?

1. Giữ ấm đúng “điểm”

Không phải mặc thật nhiều là đủ; quan trọng là giữ đúng vùng:

• Giữ ấm thắt lưng – bụng – gan bàn chân.
• Mang tất khi ngủ.
• Dùng túi chườm ấm khoảng 10–15 phút trước khi ngủ đặt ở vùng thắt lưng.

Trong YHCT, ấm được các vùng này sẽ giúp Thận dương ổn định, bàng quang “giữ nước” tốt hơn.

2. Điều chỉnh lượng nước

Cô chú anh chị không cần nhịn nước, chỉ cần tránh uống quá nhiều từ 2–3 giờ trước khi ngủ. Buổi tối nên uống nước ấm, chia nhỏ lượng thay vì uống 1 lần nhiều.

3. Tăng cường nhóm thực phẩm ấm Thận

Một số món có thể hỗ trợ cơ thể giữ ấm tốt hơn:

• Gừng nướng pha với nước ấm.
• Cháo gạo lứt – gừng – táo đỏ.
• Canh gà hầm ít gừng hoặc hành lá.
• Các món ấm bụng như bí đỏ, khoai lang, thịt nạc kho gừng.

Những món này không thay thuốc, nhưng giúp Thận dương bớt bị lạnh, từ đó giảm kích thích bàng quang.

4. Tránh lạnh trực tiếp từ nền nhà và gió lùa

Khá nhiều cô chú anh chị ngủ trong phòng kín nhưng lại đặt giường sát tường lạnh hoặc nằm ngay luồng gió điều hòa, khiến vùng thắt lưng – bụng bị lạnh lâu mà không nhận ra.

Dời giường cách tường lạnh 15–20cm, tắt điều hòa 30 phút trước khi ngủ hoặc để nhiệt độ không quá thấp.

5. Tập thói quen “làm ấm cơ thể” nhẹ trước ngủ

Không cần tập thể dục mạnh. Chỉ cần:

• Xoa ấm gan bàn chân 1–2 phút.
• Xoa vùng thắt lưng theo vòng tròn 50–100 lần.
• Nhúng chân nước ấm 5–10 phút.

Theo YHCT, động tác này giúp khí huyết lưu thông, giảm lạnh, từ đó giảm kích thích tiểu đêm.

Khi nào cần đi khám?

Nếu cô chú anh chị:

• Tiểu đêm từ 3 lần trở lên mỗi đêm.
• Tiểu buốt, tiểu rát, tiểu đục.
• Có bệnh nền như tiểu đường, phì đại tuyến tiền liệt, suy tim.
• Kèm theo đau lưng, lạnh nhiều, mệt, ngủ không sâu.

Đó là lúc cần thăm khám để đánh giá cả góc độ Tây y (thận, bàng quang, hormon) và YHCT (Thận dương, Can khí, Tỳ khí) để tìm hướng phù hợp nhất.

Tiểu đêm do lạnh không phải bệnh nặng, nhưng ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ, sức khỏe tim mạch và tinh thần của cô chú anh chị.

Nếu cô chú anh chị đang bị tiểu đêm nặng hơn mỗi khi trời lạnh, có thể để lại thông tin để bác sĩ Long xem xét kỹ cơ địa, mức độ Thận dương – bàng quang và thói quen sinh hoạt, từ đó đưa ra hướng điều chỉnh phù hợp với từng người. Bác sĩ luôn muốn đồng hành để cô chú anh chị ngủ ngon, sống khỏe và bớt lo lắng mỗi khi trời trở lạnh.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết Vì sao trời lạnh làm tăng tiểu đêm theo góc nhìn bác sĩ Long được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.

Vì sao ăn uống lại ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ?

Về khoa học, sau khi ăn, cơ thể dồn máu xuống hệ tiêu hóa. Nếu bữa tối quá nặng, quá nhiều dầu mỡ hoặc đường, dạ dày phải làm việc lâu hơn, não không thể thả lỏng, giấc ngủ bị trì hoãn.

Đường huyết cũng là yếu tố quan trọng: ăn nhiều tinh bột xấu, đồ ngọt buổi tối khiến đường huyết tăng nhanh rồi giảm nhanh, dẫn đến bứt rứt, hồi hộp, khó chìm vào giấc ngủ sâu.

Theo Y học cổ truyền, Tỳ chủ tiêu hóa; Tâm chủ giấc ngủ và tinh thần. Tỳ yếu, ăn uống thất thường làm khí huyết không đủ nuôi Tâm, khiến cô chú anh chị ngủ nông, dễ giật mình.

Nhóm thực phẩm giúp cô chú anh chị dễ ngủ hơn

1. Tinh bột nhẹ, ấm bụng

Nhiều cô chú anh chị ăn tối quá ít hoặc chỉ ăn rau khiến cơ thể đói âm ỉ, dễ tỉnh giấc lúc 2–3 giờ sáng. Buổi tối nên có lượng tinh bột nhỏ nhưng “hiền”: cơm gạo lứt, khoai lang, bí đỏ, yến mạch. Theo YHCT, nhóm này giúp kiện Tỳ, hỗ trợ tiêu hóa, tạo cảm giác ổn định đường huyết, từ đó dễ ngủ hơn.

2. Thực phẩm giàu tryptophan và magiê

Đây là hai thành phần giúp cơ thể hình thành serotonin và melatonin – bộ đôi quan trọng của giấc ngủ. Cô chú anh chị có thể dùng: hạt sen, đậu xanh, mè đen, đậu nành, chuối chín, hoặc một ly sữa ấm nếu tiêu hóa tốt. Không phải “thần dược”, nhưng dùng đều đặn có thể hỗ trợ cơ thể thư giãn tự nhiên hơn.

3. Thảo dược an thần nhẹ theo YHCT

Nếu biết cách phối hợp trong bữa ăn, nhiều vị rất lành tính có thể giúp ngủ sâu hơn:

– Táo đỏ, long nhãn, hạt sen ninh mềm.

– Trà hoa cúc loãng, uống ấm.

– Một chút kỷ tử cho vào canh hoặc cháo.

Bác sĩ Long nhắc nhẹ: thảo dược cũng là thuốc, dùng quá nhiều có thể đầy bụng hoặc nóng trong. Chỉ nên dùng ở dạng món ăn, đồ uống nhẹ.

4. Rau xanh, chất xơ và nước ấm

Một bữa tối nhiều rau nấu chín mềm giúp gan và tiêu hóa “nhẹ gánh”, từ đó giảm bốc hỏa, trào ngược – hai nguyên nhân khiến nhiều cô chú anh chị khó ngủ. 30 phút trước ngủ có thể uống một cốc nước ấm nhỏ, giúp dịu dạ dày mà không gây tiểu đêm.

Những thứ nên hạn chế buổi tối để không phá giấc ngủ

• Caffein (trà đặc, cà phê, nước tăng lực) vẫn còn tác dụng tới 6–8 tiếng. Nếu uống sau 15 giờ chiều, buổi tối rất dễ khó ngủ.
• Đồ chiên rán, cay nóng, nhiều dầu mỡ khiến gan và dạ dày phải làm việc quá sức, gây đầy trướng, nóng rát, khó ngủ.
• Bữa tối quá muộn hoặc ăn đêm cũng là thủ phạm lớn. Ăn xong đi ngủ ngay khiến cơ thể không kịp chuyển trạng thái từ tiêu hóa sang nghỉ ngơi.
• Đồ ngọt và nước ngọt có gas làm đường huyết dao động mạnh, dẫn đến bứt rứt, hồi hộp, ngủ chập chờn.

Sắp xếp bữa ăn thế nào để tối tự nhiên buồn ngủ?

Giấc ngủ buổi tối được quyết định từ bữa sáng và bữa trưa. Nhịn sáng hoặc ăn trưa quá nhiều dễ dẫn đến ăn tối quá mức. Buổi sáng nên có đủ tinh bột, đạm, rau. Buổi trưa ăn đơn giản, ít dầu, đủ năng lượng. Buổi chiều hạn chế cà phê, trà, đồ ngọt.

Bác sĩ Long gợi ý bữa tối dễ ngủ:

– Một chén cơm nhỏ + cá hấp + nhiều rau luộc.

– Hoặc một bát cháo hạt sen – bí đỏ – táo đỏ nấu nhạt.

Lưu ý quan trọng để bữa ăn thật sự hỗ trợ giấc ngủ

Không nên kỳ vọng chỉ đổi bữa tối là hết mất ngủ. Ăn đúng giúp hỗ trợ, nhưng giấc ngủ còn liên quan đến stress, môi trường ngủ, bệnh nền, và thói quen dùng điện thoại trước khi ngủ. Theo YHCT, mỗi người có cơ địa khác nhau. Có người hư hàn (dễ lạnh bụng), có người thiên nhiệt (hay nóng, miệng khô). Vì vậy lựa chọn thực phẩm và thảo dược cũng cần cá nhân hóa.

Giấc ngủ là sự cân bằng. Khi tiêu hóa nhẹ nhàng, tâm trí được nuôi dưỡng, cơ thể tự động “gửi tín hiệu” buồn ngủ rất tự nhiên.

Nếu cô chú anh chị đã cố gắng chỉnh ăn uống mà hơn 3 tháng vẫn ngủ khó, ngủ không sâu, hay giật mình, kèm đau đầu hoặc rối loạn tiêu hóa, đó là lúc nên được thăm khám để nhìn rõ hệ Tâm – Tỳ – Can – Thận và các bệnh lý đi kèm.

Nếu cô chú anh chị muốn bác sĩ Long phân tích kỹ tình trạng của mình để chọn cách ăn uống, dùng thảo dược và điều chỉnh lối sống phù hợp với cơ địa, cô chú anh chị cứ để lại thông tin ở form bên dưới. Bác sĩ Long luôn sẵn lòng đồng hành để giấc ngủ của cô chú anh chị trở nên nhẹ nhàng hơn mỗi ngày.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết Ăn gì để dễ ngủ hơn theo chia sẻ của bác sĩ Trần Hải Long được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.

Vì sao trời lạnh lại làm cô chú anh chị khó ngủ hơn?

Bác sĩ Long gặp rất nhiều trường hợp: cứ đến mùa lạnh là mất ngủ tăng lên. Không phải chỉ vì lạnh là đắp chăn là xong. Cơ thể mình đang phải “chống rét” cả ngày, nên tối đến mà không hỗ trợ đúng cách thì rất khó yên giấc.

Một vài lý do phổ biến:

1. Mạch máu co lại, tay chân lạnh: Khi trời lạnh, mạch máu ngoại vi co lại để giữ ấm cho các cơ quan quan trọng. Tay chân lạnh, người rùng mình là dấu hiệu máu chưa lưu thông tốt, thần kinh khó thư giãn để vào giấc.

2. Căng thẳng tích lại trong ngày: Thời tiết lạnh, công việc cuối năm, áp lực tài chính, chăm sóc gia đình… khiến đầu óc không chịu “tắt máy” dù cơ thể đã mệt.

3. Thói quen buổi tối chưa phù hợp: Uống trà đặc, cà phê, xem điện thoại trong chăn ấm, ăn tối muộn, tập thể dục sát giờ ngủ… làm não cứ “tỉnh như sáo”.

4. Bệnh lý nền dễ bùng lên: Người có sẵn tăng huyết áp, xương khớp, suy nhược, suy thận, rối loạn lo âu… khi trời lạnh sẽ nhạy cảm hơn với mất ngủ.

Nên nếu cô chú anh chị đang mất ngủ khi trời lạnh, đó không phải là “tự nhiên thế”. Cơ thể đang báo hiệu: cần điều chỉnh lại cả lối sống lẫn trạng thái khí huyết bên trong.

7 thói quen ban ngày để tối trời lạnh vẫn ngủ ấm

Bác sĩ Long luôn nói với cô chú anh chị: “Giấc ngủ ban đêm được quyết định từ lúc mình mở mắt buổi sáng”. Nếu chỉ tìm mẹo “trước khi ngủ” mà cả ngày sống vội, căng thẳng, giấc ngủ khó mà trọn vẹn.

1. Đón chút nắng sáng: Khoảng 10–15 phút tiếp xúc ánh sáng tự nhiên buổi sáng giúp cơ thể điều chỉnh lại đồng hồ sinh học, tối dễ buồn ngủ hơn. Nếu bận, chỉ cần mở cửa, đứng gần ban công, hít sâu vài hơi cũng tốt.

2. Vận động nhẹ mỗi ngày: Không nhất thiết phải tập nặng. Cô chú anh chị có thể đi bộ nhanh 20–30 phút, tập vài động tác giãn cơ, xoay khớp. Vận động đều giúp khí huyết lưu thông, tối bớt đau nhức, dễ ngủ.

3. Ăn trưa và chiều đúng giờ: Đừng để đến chiều muộn mới ăn một bữa thật nhiều, dạ dày làm việc quá tải, tối khó ngủ. Nên ăn tối trước giờ ngủ 3 tiếng, ưu tiên món ấm, dễ tiêu, hạn chế chiên rán, cay nồng nhiều.

4. Hạn chế cà phê, trà đặc sau 15h: Caffeine có thể ảnh hưởng giấc ngủ đến 6–8 tiếng sau khi uống. Nhiều cô chú anh chị bảo “quen rồi”, nhưng cơ thể vẫn bị kích thích âm thầm, vào giấc khó hơn, ngủ không sâu.

5. Sắp xếp việc nặng trước 20h: Họp hành căng thẳng, giải quyết chuyện gia đình, xem tin tức gây lo lắng… nếu để sát giờ ngủ, não bộ sẽ “quay cuồng” suốt đêm.

6. Uống đủ nước ban ngày, giảm dần từ chiều tối: Thiếu nước làm máu đặc, khí huyết khó lưu thông. Nhưng uống quá nhiều gần giờ ngủ lại dễ tiểu đêm, thức giấc nhiều lần.

7. Giữ lịch ngủ tương đối cố định: Cố gắng đi ngủ, thức dậy vào khung giờ giống nhau, kể cả ngày nghỉ. Cơ thể rất thích “sự nề nếp”, càng kỷ luật, càng dễ ngủ.

Chuẩn bị phòng ngủ ấm mà không bí bách

Phòng ngủ mùa lạnh tốt là phòng giúp cơ thể “yên tâm” thả lỏng, không bị lạnh đột ngột nhưng cũng không ngột ngạt.

1. Nhiệt độ phòng vừa phải: Nếu có điều hòa hai chiều hoặc máy sưởi, nên để khoảng 24–26 độ, tránh chênh lệch quá nhiều với ngoài trời. Ra vào phòng nên mở cửa từ từ để cơ thể thích nghi.

2. Nguyên tắc “nhiều lớp mỏng”: Thay vì đắp một cái chăn thật dày, cô chú anh chị có thể kết hợp 2–3 lớp chăn mỏng, dễ điều chỉnh khi nóng lạnh, tránh bí mồ hôi.

3. Giữ ấm vùng quan trọng: Cổ, lưng, bụng dưới, bàn chân là những vùng nên giữ ấm kỹ. Có thể dùng tất cotton, áo giữ nhiệt mỏng, khăn mỏng quàng nhẹ khi rất lạnh.

4. Phòng sạch, khô, bớt đồ điện tử: Ti vi, máy tính, điện thoại trên giường làm não quen với việc “tỉnh”. Tập thói quen: giường chỉ dùng để ngủ và nghỉ ngơi, không đem cả “cả thế giới” lên đó.

5. Ánh sáng vàng, dịu: Ánh sáng trắng, xanh làm não tưởng đang ban ngày. Đèn vàng ấm, nhỏ, hoặc chỉ một đèn ngủ dịu sẽ hỗ trợ cơ thể tiết melatonin tốt hơn.

4 “mẹo Đông y” đơn giản giúp cơ thể ấm lên trước khi ngủ

Có cô bệnh nhân của bác sĩ Long, cứ đến mùa lạnh là than “đêm nào cũng quay 5–7 vòng trên giường”. Sau khi chỉnh vài thói quen nhỏ và thêm vài mẹo Đông y, cô bảo: “Giờ lên giường là mắt tự díp lại, không còn nhìn đồng hồ tới 1–2 giờ sáng”.

1. Ngâm chân nước ấm 10–15 phút

Có thể dùng nước ấm khoảng 40–42 độ, ngập qua mắt cá chân. Nếu có sẵn gừng tươi, vài lát sả hoặc chút muối hột thì cho vào, giúp ấm sâu hơn. Ngâm xong lau khô, xoa nóng lòng bàn chân rồi mang tất cotton. Theo YHCT, lòng bàn chân có huyệt Dũng Tuyền – nơi “dương khí” dễ được kích hoạt, làm ấm toàn thân, giúp ngủ sâu hơn.

2. Xoa ấm vùng rốn và lưng

Trước khi ngủ, cô chú anh chị dùng hai bàn tay chà xát cho nóng rồi xoa quanh rốn theo vòng tròn ấm dần lên, sau đó xoa dọc cột sống thắt lưng. Động tác này hỗ trợ vùng thận và tỳ vị, giúp tiêu hóa dễ chịu, lưng bớt lạnh, giấc ngủ yên hơn.

3. Tự xoa bóp, ấn huyệt thư giãn

Có thể dùng ngón tay day nhẹ vùng huyệt giữa hai đầu lông mày, rồi đến huyệt Thần Môn (ở cổ tay phía ngón út), mỗi vị trí 1–2 phút. Mục đích không phải “trị bệnh thần tốc” mà là gửi tín hiệu cho hệ thần kinh: “Đã đến giờ nghỉ ngơi”, giúp tâm bớt căng thẳng.

4. Một tách nước ấm hoặc trà thảo mộc nhẹ

Nếu không bị bệnh lý đặc biệt, cô chú anh chị có thể dùng một tách nhỏ nước ấm, hoặc trà thảo mộc nhẹ, không caffeine, không quá ngọt, trước khi ngủ 30–60 phút. Mục tiêu là làm ấm họng và dạ dày, giúp cơ thể thư giãn, không phải uống thật nhiều.

Khi nào cô chú anh chị nên đi khám sớm?

Nếu sau khi điều chỉnh lối sống, áp dụng các mẹo đơn giản trên 2–3 tuần mà vẫn thường xuyên: khó vào giấc hơn 30 phút, thức dậy nhiều lần, ác mộng, tim đập nhanh, khó thở, đau đầu, tăng huyết áp…, thì có thể mất ngủ không chỉ do trời lạnh nữa.

Lúc này, bác sĩ Long thường khuyên nên thăm khám để đánh giá kỹ hơn: tình trạng thận dương, khí huyết, bệnh lý tim mạch, nội tiết, tâm lý… Tùy từng cô chú anh chị, YHCT có thể hỗ trợ bằng dược liệu, châm cứu, bấm huyệt, kết hợp điều chỉnh chế độ sinh hoạt để đi vào căn nguyên.

Nếu cô chú anh chị đang ở trong giai đoạn: càng lạnh càng mất ngủ, người mệt mỏi, đầu óc thiếu tập trung, ban ngày cáu gắt, bác sĩ Long rất mong cô chú anh chị đừng cố chịu đựng một mình. Cô chú anh chị có thể để lại thông tin ở form bên dưới, bác sĩ sẽ cố gắng lắng nghe kỹ hơn tình trạng của từng người và gợi ý hướng điều chỉnh phù hợp.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết Ngủ sâu mùa lạnh nhờ giữ ấm cơ thể và ổn định thần kinh được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.

Bác sĩ Long viết bài này để cô chú anh chị hiểu đúng một lần, từ đó tự chăm sóc cơ thể an toàn và chính xác hơn.

Vì sao xoa bóp và chườm ấm lại quan trọng trong chăm sóc sức khỏe?

Trong Y học cổ truyền, cơ thể vận hành dựa trên “khí” và “huyết”. Khi khí huyết tắc, cơn đau xuất hiện; khi được khai thông, cảm giác dễ chịu lập tức quay trở lại. Xoa bóp – chườm ấm chính là hai cách đơn giản nhất giúp mở lại những điểm tắc này, hỗ trợ giảm đau, thư giãn, và phục hồi sức khỏe một cách tự nhiên.

Tuy nhiên, để đạt hiệu quả, cô chú anh chị phải biết khi nào nên làm – khi nào không, và đặc biệt là làm thế nào cho đúng.

Xoa bóp thế nào để giảm đau mà không gây tổn thương?

1. Xoa bóp đúng thời điểm

Thời điểm tốt nhất là buổi tối trước khi ngủ hoặc sau ăn 30–60 phút. Đây là lúc cơ thể thư giãn, khí huyết dễ lưu thông, cơ bắp bớt căng cứng.

2. Không day quá mạnh

Xoa bóp không phải “càng mạnh càng tốt”. Cảm giác đúng phải là ấm – mềm – dễ chịu. Nếu cô chú anh chị cảm thấy buốt – nhói – đau lan, đó là dấu hiệu xoa sai cách hoặc vùng đó đang viêm.

3. Xoa đúng hướng

Trong YHCT, hướng xoa phải thuận theo đường đi của kinh lạc. Để dễ hiểu:

• Vai gáy: xoa từ sau gáy xuống vai.
• Lưng: xoa từ hai bên cột sống tản ra ngoài.
• Chân: xoa từ cổ chân lên đùi.

Làm đúng hướng giúp khí huyết tụ về đường chính, giảm co rút và thư giãn cơ nhanh hơn.

4. Mỗi vùng chỉ nên xoa 10–15 phút

Xoa quá lâu khiến cơ bị kích thích, ngày hôm sau có thể đau âm ỉ. Mỗi vùng chỉ nên xoa 10–15 phút, tối đa 20 phút nếu cơ quá căng.

5. Khi nào cần dừng ngay?

• Đau chói.
• Đau lan xuống tay/chân.
• Chóng mặt, buồn nôn.
• Vùng đang sưng nóng đỏ.

Những dấu hiệu này cho thấy khu vực xoa đang viêm, tổn thương hoặc có chèn ép dây thần kinh.

Chườm ấm thế nào cho an toàn và hiệu quả?

Chườm ấm – trong Đông y gọi là “ôn thông” – nghĩa là làm ấm để thông. Khi cơ thể được làm ấm đúng cách, mạch máu giãn ra, khí huyết lưu thông mạnh hơn, cơn đau được giảm đi rõ rệt.

1. Nên chườm ấm trong những trường hợp nào?

• Đau mỏi vai gáy do co cơ.
• Thắt lưng lạnh – đau khi trời lạnh.
• Lạnh tay chân.
• Mất ngủ do tuần hoàn kém.
• Thoái hóa khớp gây đau âm ỉ.

2. Khi nào tuyệt đối không chườm ấm?

• Khi vùng đau sưng – nóng – đỏ (viêm cấp).
• Sau khi mới ngã, va đập, bong gân.
• Sau khi mới tập thể thao mạnh.
• Đang sốt hoặc nhiễm trùng.

Chườm ấm sai thời điểm có thể khiến tình trạng viêm nặng hơn.

3. Nhiệt độ chườm phù hợp

Nhiệt độ lý tưởng là 50–60 độ C (nếu dùng túi chườm), hoặc vừa ấm tay nếu dùng muối rang hoặc thảo dược. Chườm quá nóng khiến da phồng rộp và làm tổn thương mô mềm.

4. Thời gian chườm ấm

Mỗi lần chỉ nên chườm 10–15 phút. Không nên chườm liên tục 30–40 phút vì có thể gây kích mạch máu hoặc khô da.

5. Vị trí chườm để đạt hiệu quả tốt nhất

• Gáy và vai: giúp giảm cứng cổ, đau đầu, mất ngủ.
• Thắt lưng: tốt cho lạnh lưng, đau lưng khi trời lạnh.
• Bụng dưới: cho người hay lạnh bụng, đau bụng do lạnh.
• Bàn chân: hỗ trợ ngủ sâu, giảm lạnh chân.

Nhiều bệnh nhân của bác sĩ Long chỉ cần chườm ấm bàn chân 10–15 phút mỗi tối là cải thiện rõ giấc ngủ.

Xoa bóp – chườm ấm có thay thế điều trị không?

Câu trả lời là không. Hai kỹ thuật này chỉ giúp hỗ trợ, giảm đau, thư giãn và cải thiện tuần hoàn. Nếu cô chú anh chị bị đau kéo dài, tê lan, mất ngủ kinh niên hoặc đau tái đi tái lại, đó là dấu hiệu cơ thể đang có vấn đề sâu hơn: khí huyết hư, can thận hư, thoái hóa, rối loạn tuần hoàn…

Những trường hợp đó nên được thăm khám để có phác đồ rõ ràng, tránh tự xử lý khiến bệnh nặng thêm.

Lời dặn của bác sĩ Long

Cơ thể giống như một cái cây: ấm thì nở, lạnh thì co. Xoa bóp và chườm ấm là hai cách đơn giản nhất để giúp cơ thể “nở” ra, dễ chịu, ấm áp và ngủ sâu hơn. Cô chú anh chị chỉ cần làm đúng, đều, và kiên trì – cơ thể sẽ đáp lại rất tích cực.

Nếu cô chú anh chị muốn được bác sĩ Long hướng dẫn kỹ hơn theo đúng tình trạng của mình, có thể để lại thông tin tại form liên hệ. Bác sĩ Long luôn sẵn lòng đồng hành để cơ thể cô chú anh chị khỏe hơn mỗi ngày.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết Xoa bóp và chườm ấm đúng cách giúp giảm đau an toàn được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.

Trong bài này, bác sĩ Long muốn chia sẻ kỹ hơn về một chiếc túi rất đơn giản, ai cũng có thể tự làm: túi chườm thảo dược với ngải cứu, lá lốt và vỏ bưởi. Nhỏ nhưng có võ, nếu dùng đúng cách, túi này có thể hỗ trợ giảm đau nhức xương khớp khá dễ chịu trong những ngày thời tiết “ẩm ương”.

Vì sao cứ lạnh là xương khớp lại “dở chứng”?

Trời lạnh, độ ẩm cao, áp suất khí quyển thay đổi, các khớp cũng “nhạy cảm” hơn bình thường. Nhiều cô chú anh chị để ý sẽ thấy: cùng một mức vận động, nhưng ngày lạnh thì đau, ngày ấm lại đỡ hơn.

Theo góc nhìn hiện đại, khi trời lạnh, mạch máu ngoại vi co lại, tuần hoàn đến cơ, khớp giảm đi. Cơ quanh khớp dễ co cứng, dịch khớp đặc hơn, cảm giác khô cứng, đau nhức tăng lên.

Theo Y học cổ truyền, mùa lạnh là lúc “hàn tà” (yếu tố lạnh) dễ xâm nhập vào cơ thể, nhất là những vùng đã từng chấn thương, thoái hóa, hay khí huyết vốn đã kém lưu thông. Hàn làm kinh lạc co lại, khí huyết tắc nghẽn, từ đó sinh ra đau. Đông y có câu: “Thông bất thống, thống bất thông” – nơi nào tắc thì nơi đó dễ đau.

Vì vậy, chỉ cần làm được hai việc: làm ấm khớp và giúp khí huyết lưu thông tốt hơn, thì cảm giác đau nhức thường sẽ dịu đi khá rõ.

Chiếc túi 3 vị đơn giản: ngải cứu – lá lốt – vỏ bưởi

Bác sĩ Long chọn 3 vị này vì đều là những thứ gần gũi, dễ kiếm, nhiều nhà có sẵn, và theo cả kinh nghiệm dân gian lẫn lý luận Y học cổ truyền, chúng đều có tính ấm, hỗ trợ giảm đau nhức, tê mỏi.

1. Ngải cứu – “chiếc áo ấm” cho khớp

Ngải cứu là loại rau nhiều nhà vẫn dùng, nhưng trong Y học cổ truyền, ngải cứu còn là vị thuốc hay dùng để cứu ngải, ôn kinh, tán hàn, hoạt huyết. Nói dễ hiểu hơn: ngải cứu giúp làm ấm, hỗ trợ lưu thông khí huyết tại vùng được tác động.

Khi sao nóng lên, tinh dầu trong lá ngải bốc mùi thơm hắc nhẹ, nhiều cô chú anh chị cảm nhận rất rõ vùng được chườm ấm, dễ chịu hơn, bớt cảm giác nặng nề, ê mỏi.

2. Lá lốt – “chiến hữu” của người đau nhức

Lá lốt từ lâu đã xuất hiện trong rất nhiều mẹo dân gian dành cho người đau nhức xương khớp. Theo Y học cổ truyền, lá lốt có tính ấm, tán hàn, chỉ thống (hỗ trợ giảm đau), thường dùng trong các bài thuốc đau nhức xương khớp do lạnh, do mưa gió.

Khi sao nóng cùng ngải cứu, lá lốt giúp tăng hiệu ứng ấm, đồng thời hỗ trợ giãn cơ, giảm co cứng vùng khớp đang đau.

3. Vỏ bưởi – nhỏ nhưng “có võ”

Vỏ bưởi thường bị bỏ đi sau khi ăn, nhưng trong Y học cổ truyền, vỏ bưởi có tác dụng lý khí, hóa đàm, hành huyết, hỗ trợ thông kinh lạc. Khi cho vào túi chườm, vỏ bưởi góp phần tăng mùi thơm dễ chịu, đồng thời giúp khí huyết lưu thông tốt hơn tại vùng khớp được chườm.

Chỉ cần một lượng bằng khoảng một nửa so với ngải cứu và lá lốt là đủ, vì vỏ bưởi khá “mạnh mùi”.

Cách làm túi chườm thảo dược tại nhà

Bác sĩ Long sẽ nói kỹ hơn để cô chú anh chị có thể tự làm, vừa an toàn, vừa hiệu quả hơn:

1. Chuẩn bị:
   • Ngải cứu: 1 nắm to
   • Lá lốt: 1 nắm to
   • Vỏ bưởi: lượng bằng khoảng 1/2 ngải cứu và lá lốt
   • 1 khăn vải dày hoặc túi vải sạch, chịu nhiệt
   • 1 chảo sạch để sao thuốc
2. Sơ chế:
   • Rửa sạch các loại lá, để ráo nước.
   • Vỏ bưởi cắt nhỏ, bỏ bớt phần xơ trắng dày nếu quá nhiều để đỡ hăng.
3. Sao nóng:
   • Cho cả 3 vị vào chảo, để lửa nhỏ vừa.
   • Đảo đều tay cho đến khi lá hơi khô, nóng, bốc mùi thơm, nhưng không để cháy khét.
4. Bọc vào khăn:
   • Đổ nhanh hỗn hợp thảo dược đã sao nóng vào khăn dày hoặc túi vải.
   • Buộc chặt miệng, dàn đều thảo dược bên trong để tạo bề mặt phẳng.
5. Chườm:
   • Chờ vài giây cho bớt nóng gắt, thử lên mặt trong cổ tay trước.
   • Nếu thấy vừa ấm, không bỏng rát, bắt đầu chườm lên vùng khớp đau (gối, lưng, vai gáy, cổ chân…).
   • Mỗi lần chườm khoảng 15–20 phút, ngày 1–2 lần tùy mức độ khó chịu.

Những lưu ý quan trọng để dùng cho an toàn

Túi chườm thảo dược rất lành tính, nhưng để dùng được an toàn, cô chú anh chị cần để ý vài điểm sau:

• Không chườm lên vùng da đang có vết thương hở, lở loét, mẩn đỏ, nhiễm trùng.
• Không chườm quá nóng, nhất là ở người cao tuổi, người bị tiểu đường, người có rối loạn cảm giác – rất dễ bị bỏng mà không biết.
• Không chườm trực tiếp lên khớp đang sưng nóng đỏ nhiều, nghi ngờ viêm cấp – những trường hợp này cần đi khám sớm để được chẩn đoán rõ.
• Phụ nữ mang thai, người có bệnh nền phức tạp (tim mạch nặng, huyết áp không ổn định…) nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất cứ phương pháp nhiệt trị nào.

Một điều bác sĩ Long luôn nhấn mạnh: túi chườm này có vai trò hỗ trợ giảm đau, thư giãn, chứ không thay thế hoàn toàn cho việc điều trị bài bản nếu cô chú anh chị có bệnh lý xương khớp mạn tính như thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm, viêm khớp dạng thấp…

Lời nhắn của bác sĩ Long

Mùa lạnh sẽ còn quay lại nhiều lần, nhưng cô chú anh chị không nhất thiết phải “sống chung với đau nhức” một cách cam chịu. Một chiếc túi thảo dược ấm, vài động tác vận động nhẹ mỗi ngày, giữ ấm lưng, cổ, khớp gối, ăn uống đều đặn, ngủ đủ – những điều rất nhỏ nhưng lại là nền tảng giúp xương khớp đỡ “kêu ca” mỗi lần trời trở mùa.

Nếu cô chú anh chị đang đau nhức xương khớp, muốn được bác sĩ Long tư vấn kỹ hơn xem trường hợp của mình có nên dùng túi chườm, kết hợp bài thuốc hay chỉnh lại lối sống như thế nào, có thể để lại thông tin liên hệ hoặc nhắn cho bác sĩ. Bác sĩ Long luôn mong được đồng hành, để mỗi mùa lạnh trôi qua nhẹ nhàng hơn, ít đau hơn, và cô chú anh chị vẫn có thể vận động, tận hưởng cuộc sống một cách chủ động nhất.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết Túi thảo dược 3 vị giúp làm dịu đau nhức xương khớp mùa lạnh được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.

Trong Y học cổ truyền, thận được xem là “gốc của tiên thiên” – tức là nền tảng bẩm sinh quyết định sức bền, xương cốt, trí nhớ, sinh lực và khả năng điều hòa tân dịch. Khi thận yếu, cơ thể không chỉ mệt mà còn mất thăng bằng toàn diện. Vì vậy, nhận biết sớm vô cùng quan trọng.

7 dấu hiệu thận yếu cô chú anh chị cần lưu ý

1. Tiểu đêm, tiểu nhiều lần, tiểu dắt

Đây là biểu hiện rất sớm và rất phổ biến. Khi thận khí không đủ, việc “khí hóa nước” bị ảnh hưởng, khiến bàng quang mất khả năng giữ nước ổn định.

Cô chú anh chị sẽ thấy:

• Đi tiểu trên 1–2 lần mỗi đêm.
• Dòng tiểu yếu, tiểu ngắt quãng hoặc rát buốt.
• Cảm giác đi xong vẫn muốn đi tiếp.

Nếu kéo dài, tình trạng này làm mất ngủ, mệt sáng hôm sau và khiến thận suy nhanh hơn.

2. Mệt mỏi, giảm tập trung, ngủ không sâu

Thận sinh tủy và tủy liên hệ với não. Khi tinh và tủy không đủ nuôi dưỡng, cô chú anh chị sẽ thấy hiệu quả công việc giảm, làm một chút là mệt, dễ quên, dễ mất bình tĩnh.

Giấc ngủ cũng bị ảnh hưởng: khó vào giấc, ngủ nông, dễ tỉnh giữa đêm. Một số người ngủ dậy vẫn không thấy khỏe dù số giờ ngủ khá nhiều.

3. Đau mỏi lưng gối, yếu chân

Đây là dấu hiệu điển hình nhất vì thận chủ cốt (xương) và chủ tủy (dây thần kinh – tủy sống). Tùy từng thể, cô chú anh chị có thể gặp:

• Lưng mỏi lan xuống khoeo chân.
• Đau ê ẩm vùng thắt lưng, đi đứng nhiều là mỏi nhanh.
• Chân yếu, bước lên cầu thang thấy nặng.

Thận dương hư: lưng đau kiểu lạnh, sợ lạnh, chân tay lạnh về tối.
Thận âm hư: lưng nóng râm ran, người bứt rứt, hay khô họng.

4. Ù tai, nghe kém, giảm ham muốn

Vì thận khai khiếu ra tai nên khi thận yếu, tai dễ ù, nghe kém, thỉnh thoảng như nghe tiếng gió. Đồng thời thận liên quan mật thiết đến sinh lực, vì vậy một số cô chú anh chị thấy giảm ham muốn, cơ thể uể oải, tinh thần kém hưng phấn.

5. Nước tiểu thay đổi: bọt, màu, mùi

Dựa vào nước tiểu, cô chú anh chị có thể đoán được khá nhiều:

• Nước tiểu có nhiều bọt, bọt lâu tan → dấu hiệu tân dịch bị rối loạn.
• Nước tiểu sẫm màu, đỏ nâu hoặc có mùi lạ → gợi ý tình trạng nhiệt hoặc ứ trệ.
• Tiểu buốt, tiểu khó → khí hóa bàng quang chưa ổn định.

Nếu thấy thay đổi rõ rệt, cần kiểm tra sớm.

6. Phù mí mắt buổi sáng

Sáng dậy soi gương thấy mí mắt bọng, ấn vào để lại dấu rồi tan dần vào buổi trưa là biểu hiện điển hình của tình trạng thủy thấp. Điều này thường xuất hiện khi thận và tỳ vận hóa yếu.

Nếu phù lặp lại nhiều ngày liền, cùng lúc xuất hiện tiểu đêm hoặc mệt mỏi, nên chú ý vì thận đang quá tải.

7. Phù cổ chân, mu bàn chân

Khác với phù mí mắt, dạng phù ở cổ chân thường nặng vào cuối ngày, nhất là khi đi giày tất.

Lý do là thận dương yếu khiến khả năng vận hóa thủy thấp kém, nước ứ lại ở phần dưới cơ thể. Khi ấn vào tạo vết lõm lâu đầy trở lại, đó là tín hiệu rõ ràng nhất.

Vậy nếu có từ 2–3 dấu hiệu thì phải làm sao?

Điều đầu tiên không phải là lo lắng mà là chủ động kiểm tra và điều chỉnh. Thận suy hiếm khi đến đột ngột; nó đến từ lối sống, căng thẳng, ngủ muộn, ăn mặn, uống ít nước, hoặc bệnh nền.

Để hỗ trợ cải thiện từ gốc, bác sĩ Long thường hướng dẫn cô chú anh chị bắt đầu từ những thay đổi nhỏ nhưng rất quan trọng.

1. Điều chỉnh ăn uống hợp lý

• Giảm muối để tránh giữ nước.
• Hạn chế đồ chế biến sẵn.
• Bổ sung đủ đạm nhưng phải theo tư vấn nếu đã có suy thận.
• Uống nước vừa đủ, không uống dồn dập.

2. Duy trì nhịp sinh hoạt bảo vệ thận

• Ngủ trước 23 giờ để thận có thời gian phục hồi.
• Giữ ấm vùng thắt lưng, nhất là trời lạnh.
• Đi bộ nhẹ nhàng, tập thở sâu 10–15 phút mỗi ngày giúp lưu thông khí huyết.

3. Hỗ trợ bằng xoa bóp – day ấn huyệt

Có ba huyệt cô chú anh chị có thể tự xoa mỗi ngày từ 3–5 phút:

• Thận du – giúp bổ thận, mạnh lưng.
• Thái khê – điều hòa âm dương thận.
• Tam âm giao – tăng cường khí huyết (phụ nữ có thai không xoa huyệt này).

Những phương pháp đơn giản này giúp khí huyết vận hành tốt, cải thiện mệt mỏi, giảm phù và giảm tiểu đêm.

Lời dặn của bác sĩ Long

Thận suy yếu không chỉ thể hiện qua tiểu đêm hay mỏi lưng. Nó thể hiện qua giấc ngủ, tinh thần, da tóc, thính giác, sức bền… Vì vậy, khi cô chú anh chị nhận ra 2–3 dấu hiệu trong 7 dấu hiệu trên, hãy xem đó là lời nhắc để bắt đầu chăm sóc thận sớm.

Nếu cô chú anh chị muốn bác sĩ Long xem kỹ hơn tình trạng của mình để biết đang nghiêng về thận âm, thận dương hay khí huyết rối loạn, cứ để lại thông tin. Bác sĩ Long sẽ tư vấn sao cho đúng cơ địa và phù hợp nhất để hỗ trợ thận khỏe lại từng ngày.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết 7 dấu hiệu thận yếu ai cũng có thể tự nhận biết sớm được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.

Với góc nhìn của một bác sĩ Y học cổ truyền, lại hay gặp những ca thận yếu, tiểu đêm, đau lưng mỏi gối, bác sĩ Long muốn chia sẻ kỹ hơn để cô chú anh chị hiểu: uống nước tưởng đơn giản nhưng làm sai là thận “mệt” thật.

Vì sao uống nước đúng giờ lại quan trọng với thận?

Về mặt khoa học, thận giống như “bộ lọc nước” của cơ thể. Mỗi giờ chỉ lọc được một lượng nước nhất định, vừa lọc vừa điều chỉnh muối, khoáng chất, huyết áp, thải độc. Nếu mình liên tục đổ nước dồn dập, bộ lọc đó phải làm việc tăng ca, lâu dần sẽ yếu đi.

Theo Y học cổ truyền, thận không chỉ “lọc nước” mà còn tàng tinh, chủ cốt (xương), chủ não, tai và có liên quan tới tóc. Vì vậy, khi thận suy yếu, cô chú anh chị rất hay gặp thêm các biểu hiện như lưng gối mỏi, tai ù, mắt mờ, rụng tóc, dễ mệt, ngủ không sâu, tiểu đêm nhiều.

Nước là chất nuôi dưỡng tân dịch – tức là phần “dịch lỏng” giúp nuôi dưỡng da, niêm mạc, khớp, các tạng phủ. Uống đúng cách sẽ bổ trợ cho thận. Uống sai cách lại khiến thận và tân dịch rối loạn, từ đó kéo theo cả một loạt triệu chứng khó chịu.

Thời điểm 1: Uống nhiều nước buổi tối trước khi ngủ

Rất nhiều cô chú anh chị hay có thói quen trước khi ngủ làm một cốc lớn nước lọc, nghĩ rằng như thế “mát gan, thải độc”. Nghe thì hợp lý nhưng trên thực tế, cả Tây y và Đông y đều không khuyến khích uống một lúc quá nhiều nước vào buổi tối.

Theo Y học cổ truyền, ban đêm là lúc âm khí thịnh, cơ thể thu mình để nghỉ ngơi, khí huyết đi vào tạng phủ để phục hồi. Thận lúc này cần được dưỡng, không nên bắt làm việc quá sức. Khi cô chú anh chị uống liền nửa lít nước trước khi ngủ, thận bị “gọi dậy” để lọc và điều tiết liên tục suốt đêm.

Vì sao lại mệt? Vì một lượng nước lớn sẽ làm bàng quang nhanh đầy. Não phải “bật báo thức” gọi cô chú anh chị dậy đi tiểu. Hậu quả là giấc ngủ bị cắt thành nhiều đoạn, ngủ chập chờn, sáng dậy uể oải, đau đầu, dễ cáu gắt, trí nhớ giảm. Về lâu dài, mất ngủ lại càng làm thận yếu thêm – một vòng luẩn quẩn.

Lời khuyên của bác sĩ Long:

• Buổi tối có thể uống nước nhưng chia nhỏ, tốt nhất cách giờ ngủ khoảng 60–90 phút.
• Mỗi lần chỉ nên uống một cốc nhỏ nước ấm, uống chậm rãi từng ngụm, đừng uống ừng ực.
• Sau 21h, cố gắng hạn chế uống quá nhiều nước, đặc biệt là nếu đã có tiểu đêm.

Thời điểm 2: Uống ồ ạt ngay sau khi tập thể dục, vận động mạnh

Sau khi đi bộ nhanh, tập gym, đá bóng hay làm việc ngoài trời nắng, cơ thể đang ở trạng thái nóng, tim đập nhanh, mồ hôi ra nhiều, lỗ chân lông giãn nở. Nhiều người vừa dừng tập là cầm chai nước lạnh uống một hơi thật đã. Cảm giác “đã khát” nhưng thận thì… giật mình.

Về mặt khoa học, khi cơ thể đang nóng và mạch máu giãn, uống nhiều nước lạnh đột ngột có thể khiến mạch máu co lại, tim phải điều chỉnh nhanh, dễ gây choáng váng, buồn nôn, đầy tức bụng. Thận cũng phải xử lý lượng nước lớn trong khi tuần hoàn đang chưa kịp ổn định.

Theo Y học cổ truyền, lúc vận động mạnh, dương khí đang bốc lên, nếu đột ngột đưa nước lạnh vào, rất dễ “hãm” dương khí, làm hàn – nhiệt lẫn lộn, lâu dần sinh ra các triệu chứng như: lạnh tay chân, mỏi lưng, tiểu nhiều, nặng hơn có thể rối loạn tiểu tiện.

Vì vậy, uống kiểu “tạt ào ào” ngay sau tập không phải là bù nước thông minh mà là bắt thận gánh thêm áp lực.

Lời khuyên của bác sĩ Long cho cô chú anh chị:

• Sau khi vận động mạnh, nên nghỉ 15–20 phút cho nhịp tim và hơi thở bình ổn rồi hãy uống.
• Ưu tiên nước ấm hoặc nước ở nhiệt độ phòng, không uống đá lạnh.
• Uống từng ngụm nhỏ, chia thành nhiều lần trong 30–60 phút sau tập thay vì uống dồn một lần.

Thời điểm 3: Để khát khô cổ mới uống rồi uống bù một hơi

Đây là thói quen bác sĩ Long gặp rất nhiều ở nhóm cô chú anh chị bận rộn văn phòng: cả ngày mải làm việc, đến chiều tối mới giật mình “hôm nay chưa uống mấy ngụm nước”, thế là lấy chai 1 lít uống liền cho “đủ chỉ tiêu”.

Thực tế, thận chỉ xử lý được khoảng một lượng nước nhất định mỗi giờ. Khi chúng ta uống dồn dập một lần, phần nước thừa sẽ bị đào thải nhanh ra ngoài qua đường tiểu. Nghe thì tưởng tốt vì “tiểu được nhiều”, nhưng thực ra đó là dấu hiệu thận phải làm việc nhiều hơn, trong khi các tế bào vẫn chưa được cấp nước đầy đủ.

Theo Y học cổ truyền, việc để khát mới uống khiến tân dịch bị tổn thương. Dịch trong cơ thể giảm, âm huyết dần yếu đi, lâu dài sinh ra các biểu hiện:

• Tiểu nhiều nhưng nước tiểu vàng hoặc sẫm màu.
• Môi khô, da sạm, tóc khô xơ, dễ rụng.
• Lưng gối mỏi, chiều tối càng mệt, có thể ù tai, mắt mờ.
• Dễ cáu gắt, khó ngủ, hay tỉnh giấc giữa đêm.

Những triệu chứng ấy nhiều cô chú anh chị hay “đổ cho tuổi tác”, nhưng trên thực tế, thận đang gửi tín hiệu cầu cứu từ rất sớm.

Làm sao để uống nước bảo vệ thận mỗi ngày?

Để thận được “nghỉ đúng giờ, làm đúng việc”, cô chú anh chị có thể bắt đầu từ những thói quen rất nhỏ nhưng đều đặn:

1. Buổi sáng sau khi ngủ dậy, uống một cốc nhỏ nước ấm, giúp “đánh thức” đường tiêu hóa và thận nhẹ nhàng.
2. Trong giờ làm việc, để sẵn một cốc hoặc chai nước nhỏ trên bàn, đặt nhắc giờ uống vài ngụm mỗi 30–45 phút.
3. Hạn chế tối đa đồ uống có nhiều đường, nước ngọt đóng chai, vì chúng tạo thêm gánh nặng cho thận và hệ chuyển hóa.
4. Buổi chiều tối, vẫn có thể uống nước nhưng nên giảm dần lượng sau 19–20h, đặc biệt với người hay tiểu đêm.
5. Khi khát, đừng cố nhịn, cũng đừng “trả thù” bằng cách uống dồn dập một lần.

Ngoài ra, một số loại trà thảo mộc nhẹ như trà atiso, râu ngô, kim tiền thảo, linh chi… có thể hỗ trợ thêm cho chức năng thận, nhưng cũng không nên lạm dụng uống cả ngày như nước lọc. Mỗi cơ địa sẽ phù hợp với từng loại khác nhau, tốt nhất nên được bác sĩ YHCT thăm khám và tư vấn cụ thể.

Bác sĩ Long vẫn thường nhắc: “Nước là bạn tốt của thận, nhưng nếu dùng sai cách, bạn tốt cũng có thể trở thành gánh nặng”.

Lời dặn của bác sĩ Long

Uống nước đúng cách là một trong những việc đơn giản nhất để bảo vệ thận. Không tốn tiền, không cầu kỳ, chỉ cần thay đổi vài thói quen nhỏ: không uống ồ ạt buổi tối, không tu một hơi ngay sau khi tập, không để khát khô mới uống. Đổi lại, thận được nghỉ ngơi, giấc ngủ sâu hơn, lưng gối đỡ mỏi, sức khỏe dần ổn định.

Cô chú anh chị có thể để lại thông tin hoặc mô tả tình trạng của mình để bác sĩ Long xem xét kỹ hơn và tư vấn hướng điều chỉnh phù hợp với cơ địa từng người. Chỉ cần mình chủ động một chút, thận sẽ được bảo vệ tốt hơn và sức khỏe sẽ bền hơn cho nhiều năm tới.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết Uống nước sai thời điểm khiến thận mệt và tiểu đêm kéo dài được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.

Vì sao mùa lạnh khiến xương khớp đau hơn?

Trong Y học cổ truyền, lạnh thuộc tính hàn. Khi hàn xâm nhập vào kinh lạc, khí huyết bị “thắt lại”, khiến khớp kém trơn tru, tân dịch khó nuôi dưỡng. Tây y cũng có lý giải tương tự: nhiệt độ thấp làm mô liên kết co lại, dịch khớp đặc hơn, khả năng đàn hồi của cơ và dây chằng giảm – tất cả khiến khớp dễ đau hơn.

Nếu cô chú anh chị vốn đã có thoái hóa khớp, viêm khớp, thoát vị, hoặc thận – tỳ hư (theo YHCT) thì cơn đau sẽ tăng mạnh khi lạnh về.

15 cách giảm đau xương khớp mùa lạnh hiệu quả và dễ áp dụng

1. Duy trì vận động mỗi ngày

Khớp muốn khỏe thì phải được “bôi trơn” bằng chuyển động. Khi cô chú anh chị vận động nhẹ nhàng, cơ thể tăng tiết dopamine – chất giúp giảm cảm giác đau. Mỗi tuần nên duy trì 150 phút vận động: đi bộ, đạp xe nhẹ, yoga, khí công hoặc bơi nước ấm để cơ khớp được thư giãn.

2. Kéo giãn khớp trước khi đi lại

Mùa lạnh, cơ cứng và chậm đáp ứng hơn. Trước khi ra ngoài hoặc tập thể dục, hãy dành 3–5 phút xoay khớp cổ tay, cổ chân, gập gối, xoay vai. Kéo giãn giúp làm ấm cơ – khớp, hạn chế chấn thương rất tốt.

3. Xoa bóp – massage

Xoa bóp giúp mềm cơ, tăng lưu thông máu, giảm căng và giảm đau rất hiệu quả. Cô chú anh chị có thể dùng tay hoặc dầu nóng nhẹ massage quanh vùng đau 5–10 phút mỗi buổi tối để khớp dễ chịu hơn.

4. Châm cứu

Châm cứu là phương pháp YHCT giúp khai thông kinh lạc, đưa khí huyết lưu thông đều. Khi khí huyết thông thì đau giảm tự nhiên. Với người hay đau vai gáy, đau thắt lưng, thoái hóa gối – châm cứu đáp ứng rất tốt, nhất là vào mùa lạnh.

5. Chườm nóng

Lạnh gây co cơ, co mạch. Chườm ấm giúp nới lỏng mô mềm, tăng tuần hoàn, giảm đau nhanh. Cô chú anh chị có thể dùng túi chườm hoặc khăn ấm áp nhẹ lên vùng lưng, gối, cổ gáy 15–20 phút.

6. Tắm hoặc ngâm mình nước ấm

Một cách rất dễ chịu để giảm đau khớp. Nước ấm giúp cơ thể thả lỏng, khớp linh hoạt hơn. Nếu có thể, cô chú anh chị có thể pha một chút tinh dầu thảo dược để tăng hiệu quả thư giãn.

7. Thuốc giảm đau – chống viêm (nếu thật sự cần)

Thuốc Tây có thể giúp giảm đau nhanh nhưng dễ gây tác dụng phụ nếu lạm dụng. Nếu dùng, cô chú anh chị phải dùng liều thấp – thời gian ngắn và tuyệt đối theo hướng dẫn của bác sĩ, nhất là người có bệnh dạ dày, tim mạch, thận.

8. Bổ sung dưỡng chất tự nhiên hỗ trợ khớp

Nhiều người sợ dùng thuốc Tây nên chuyển sang bổ sung dưỡng chất từ thiên nhiên. Các dưỡng chất thường giúp giảm viêm – tăng đàn hồi khớp như collagen type 2, sụn vi cá, tinh chất nghệ, chondroitin, membrane trứng… Tuy không thay thế thuốc nhưng có thể hỗ trợ giảm đau khá tốt.

9. Uống đủ nước

Khớp được nuôi bởi dịch khớp. Khi cơ thể thiếu nước, dịch khớp đặc lại khiến khớp dễ đau hơn. Cô chú anh chị nên uống đủ nước ấm trong ngày, hạn chế nước lạnh. Một tách trà gừng hoặc nước hầm xương ấm cũng giúp khớp được nuôi dưỡng tốt.

10. Giữ ấm cơ thể và nhất là vùng khớp yếu

Gió lạnh có thể làm cơn đau tăng gấp đôi. Cô chú anh chị nên mang áo ấm, găng tay, tất dày, khăn quàng cổ. Đặc biệt, khớp gối và vùng thắt lưng cần được giữ ấm tối đa để tránh khí hàn xâm nhập.

11. Bổ sung vitamin D

Vitamin D giúp xương chắc, khớp bền. Mùa đông ít nắng nên cơ thể dễ thiếu. Cô chú anh chị có thể bổ sung qua thực phẩm như cá hồi, trứng, nấm hoặc theo liều bác sĩ hướng dẫn.

12. Chế độ dinh dưỡng chống viêm

Ăn uống tốt sẽ giảm viêm khớp rõ rệt. Nên ưu tiên:

• Rau xanh, trái cây giàu vitamin.
• Cá béo chứa omega-3.
• Dầu ô liu, hạt óc chó, hạnh nhân.
• Ngũ cốc nguyên hạt.

Hạn chế tối đa thức ăn nhanh, đồ chiên rán, nhiều đường, nhiều muối – vì chúng làm tăng viêm và làm khớp đau hơn.

13. Dùng băng hoặc nẹp bảo vệ khớp

Nẹp hoặc băng thun giúp cố định khớp, giảm va chạm, cho khớp thời gian nghỉ ngơi. Tuy nhiên cần lựa chọn loại phù hợp và dùng đúng hướng dẫn để không làm khớp cứng thêm.

14. Kiểm soát cân nặng

Thừa cân làm khớp gối và cột sống “cõng” gấp đôi trọng lượng. Cân nặng càng cao thì khớp càng đau. Cô chú anh chị nên điều chỉnh chế độ ăn và tập luyện để giữ BMI an toàn, giảm tải trọng cho khớp.

15. Chọn giày phù hợp

Mùa lạnh mưa gió, đường trơn dễ té ngã. Một đôi giày chắc chắn, ôm chân và đế chống trượt sẽ giúp bảo vệ khớp cổ chân – gối rất tốt.

Lưu ý quan trọng bác sĩ Long muốn nhắn nhủ

Đau khớp mùa lạnh đa phần liên quan đến:

• Thoái hóa khớp.
• Viêm khớp.
• Khí huyết kém lưu thông (theo YHCT).
• Thận – tỳ hư làm khớp không được nuôi dưỡng.

Nếu cơn đau kéo dài, sưng nóng đỏ, hoặc ảnh hưởng tới vận động, cô chú anh chị nên đi kiểm tra. Càng để lâu, khớp càng mất cấu trúc và khó phục hồi.

“Khớp giống như bản lề cửa. Không chăm sóc thì lâu ngày sẽ cứng – kêu – rồi hỏng.” – bác sĩ Long

Lời dặn cuối cùng của bác sĩ Long

Mùa lạnh khó chịu là vậy nhưng nếu hiểu đúng và chăm đúng, khớp vẫn có thể linh hoạt, cơ thể vẫn có thể nhẹ nhàng mỗi sáng thức dậy. Cô chú anh chị không cần làm gì quá cầu kỳ – chỉ cần vận động nhẹ, giữ ấm, ăn uống điều độ, chăm xoa bóp và lắng nghe cơ thể mỗi ngày.

Nếu cô chú anh chị đang đau nhiều, đau lâu ngày, hoặc muốn bác sĩ Long xem kỹ xem khớp đang viêm, thoái hóa hay do hàn thấp – cứ để lại thông tin ở form bên dưới. Bác sĩ Long sẽ tư vấn tận tâm để cô chú anh chị có hướng chăm sóc phù hợp nhất với cơ địa của mình.

Hãy để lại thông tin

Để bác sĩ Long hiểu rõ hơn tình trạng của cô chú anh chị và đưa ra hướng hỗ trợ phù hợp

Gửi thông tin

Bài viết 15 cách giảm đau xương khớp mùa lạnh tại nhà hiệu quả được đăng đầu tiên trên Bác Sĩ Trần Hải Long.